zobacz - Aneta Czarnecka

Aneta Czarnecka

Warszawa, dn. 05. X.2011r.

Analiza językowo-kulturowa nekrologów z Życia Warszawy 1960r(wersja robocza) ZOBACZ WYKAZ NEKROLOGÓW, KTÓRY ZNAJDUJE SIĘ NA KOŃCU ARTYKUŁU

W analizowanym materiale występują cztery rodzaje ogłoszeń pogrzebowych, do których należą informacje o śmierci i pogrzebie, rocznicy, podziękowania oraz anons kondolencyjny. Nadawcy nekrologów identyfikowali osobę zmarłą przede wszystkim pełnym imieniem i nazwiskiem. Bardzo często nadawcy nekrologów mężczyzn podawali przydomek, który stanowił dodatkową formę identyfikacji np.: Antoni Dunin-Ślepść, Władysław Dunin-Wąsowicz, Marcin Janowski-Krużyński, Bronisław Starza-Majewski, Roman Buczyn-Dawidowski, Eugeniusz Jastrzębiec-Mossakowksi, Mieczysław BoguszSiestrzencewicz, Adam Korwin-Piotrowski. Do rzadkości należało podanie podwójnego imienia zmarłego: Tadeusz Paweł Podwysocki, Feliks Piotr Marek, Kazimierz Jakub Rogala - Zawadzki. W nekrologach męskich nadawcy często poprzedzali nazwisko zmarłego zdobytym tytułem naukowym, który pełnił funkcję nobilitującą: mgr inż Walery Iwanowski, mgr. inż. Adam Korwin-Piotrowski, mgr Adolf Łagiewki-Lewandowski. Analogiczną sytuację odnajdujemy po części onomastycznej: mgr. praw, artysta Opery Polskiej, lekarz, dr. med., major W.P w st. spoczynku, b. nauczyciel gimnazjum w Siedlcach, adwokat, pułkownik, inż. mech, kompozytor, dyrygent, mgr. inż. chemii, artysta malarz, magister polonistyki - dziennikarz-szachista, Lek.. med., kapitan Żeglugi Wielkiej, pilot na Kanale Sueskim, b. wicekonsul RP w Kijowie, doktor praw Sędzia Sądu Najwyższego, pułkownik Artylerii Konnej, docent Akademii Medycznej w Łodzi, pedagog, p. porucznik-pilot Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie (zob. Nr. 169), kmdr. Marynarki Woj. w st. spoczynku kpt. Żeglugi Wielkiej, dowódcy m/s „Prezydent Gottwald”, a ostatnio m/s „Monte Casino”, wybitny uczony profesor Uniwersytetu im. M. Kopernika, aktywista b. Ligi Morskiej i Ligi Przyjaciół Żołnierza, rekordzista świata w sporcie motorowodnym itp. Do rzadkości należy zamieszczenie przed nazwiskiem formy wzajemnego zwracania się kolega: Kolega Tadeusz Dąbrowski (zob. Nr. 175).

1

Nekrologi osób związanych za życia z partią lub organizacją robotniczą były poprzedzone oficjalną formą wzajemnego zwracania się: towarzysz np.: Towarzysz Emil Wojnarowski (Nr. 74). Sposób identyfikacji kobiet sprowadzał się zazwyczaj do podania przede wszystkim pełnego imienia i nazwiska, imienia i nazwiska rodowego z przyimkiem z np.: z Łagowskich Zofia Jerzmanowska, z Cielaków Ewa Zakrzewska, z Zarębskich Janina Wiśniewska, Janina z Cyranowiczów Ostrowska oraz podwójnego imienia zmarłej: MariaZofia ze Szczepańskich Purzycka; imienia i nazwiska męża, które kończyło się sufiksem – owa lub –owej np.: Eugenia Wanda z Matyszkiewiczów Moranowiczowa, Eleonora Eckertowa z Rogińskich, Marii z Olejniczaków Kuznowiczowej, Maria Żakietowa, Kazimiera z Adamowiczów Grottowa. Tego rodzaju konstrukcje składniowe należą do archaicznych i nie są stosowane we współczesnych nekrologach zwyczajowych. Stosunkowo często nadawcy analizowanych nekrologów przywoływali łacińską formułę primo voto (I voto), secundo voto (II voto) np.: z Przybyłowskich Kamilowa Paczkowska I voto Żółtowska, Maria Irena z Lubisz-Płodowskich I voto Sterol Kosmowska, z Gumińskich Maria Lipka I voto Iwaszkiewicz, Wanda ze Skorczewskich I voto Nowotnowa II voto Simowa (Nr. 247), z Wiśniewskich Wanda Bożydar-Podhorodeńska I voto Pakulska (Nr. 278), Władysławy z Jankowskich I voto Mannowej II Tomaszewskiej, a także w jednym z przykładów III voto: Karolina z Juchtów I voto Strzelecka, II voto Krawiec-Krawczyńska, III voto Pawłowska vel Pawluczeń (zob. Nr. 148). Symptomatyczne dla identyfikacji żeńskiej było podanie imienia i nazwiska męża, które kończyło się sufiksem dzierżawczym -owa np.: Leontyna z Ostoja-Ulbińskich Antoniowa Szpiganowiczowa (Nr. 100), Anna z Talko Hryncewiczów Emilowa Młynarska (Nr. 162). Identyfikowano kobiety ponadto poprzez podanie podwójnego nazwiska np.: (z Groszewskich Irena Świętopełk-Zawadzka (Nr. 103), Maria Dobrzyńska-Grzmilas (Nr. 91), Irena z Pawłowskich Skoropis-Jołtuchowska, a także przez użycie imienia w formie hipokorystycznej: Zosia Stanisławska-Howurkowa (Nr. 211). Nazwiska panieńskie były zakończone sufiksem -ówna, (np.: Jolanta Barbara Konopkówna zob. Nr. 194, Haliny Gepnerówny), które nie występują we współczesnych nekrologach zwyczajowych. Godna uwagi jest identyfikacja osoby zmarłej przez podanie imienia, które używane było wyłącznie w codziennej komunikacji: Henryka Muszyńska zwana „Stefcią” (Nr. 217). Oryginalnym sposobem niewystępującym zazwyczaj przy okazji identyfikowania było podanie przez nadawcę funkcji zawodowej, którą pełnił mąż zmarłej: Anna z Siekluckich doktorowa Boralowa I v. redaktorowa Wolfowa (zob. Nr. 199). Forma hipokorystyczna była stosowana rzadko i dotyczyła 2

zarówno dzieci: Malineczka (zob. Nr. 217), Misio (zob. Nr. 176) jak też u osób dorosłych: Zosia. W przypadku kobiet do rzadkości należało zamieszczanie przed nazwiskiem oficjalnej formy wzajemnego zwracania się towarzysz, towarzyszka: tow. Bronisława Granas (Nr. 29) oraz zaznaczenia nazwiska panieńskiego formą pełną z domu, np.; Helena Nowosielska z domu Kruszko, Marianna z domu Świątkiewicz Chmielewska, Eugenia z domu Szugajew Kurnicka, Jadwiga Wanda Olszańska z domu Fink-Finowicka (Nr. 166), a także w formie skróconej z.d: Irena z.d. Chojnicka I voto Szypulewska, II voto Sroczyńska (zob. Nr. 152). W nekrologach żeńskich nadawcy sporadycznie nobilitowali zmarłą poprzez podanie tytułu naukowego: dr medycyny Hanna Sztraus-Cichocka (Nr.90), dr Zofii Sadowksiej, dr chemii Marii Gomolińskiej (Nr. 79). Analogiczną sytuację widzimy tuż po części onomastycznej: farmaceutka, b. nauczycielka szkół podstawowych i miejskich, nauczycielka, inż. arch, dr. med, lek. rentgenolog (Nr. 128). W przypadku nekrologów żeńskich z Życia Warszawy 1960r pojawiały się informacje związane ze stanem cywilnym zmarłej np.: wdowa po śp. Janie, wdowa po gen. bryg. W. P, wdowa po śp. Doktorze Antonim Nowińskim […]wdowa po śp. Kazimierzu magistrze farmacji. Symptomatyczne było podanie obok imienia pseudonimu męża, któ ry świadczył o

konspiracyjnej

koncent racyjnym:

wdowa po

działalności oraz

miejsca

przebywania

w obozie

Aleksandrze pseud. Michał Czarny odz. Krzyżem

Niepodległości (zob. Nr. 14), wdowa po por. AK „Korczak” (Nr. 41), wdowa po śp. Marianie ps. „Wojtek”, senatorze, weteranie walk o niepodległość 1905r (zob. Nr. 238), wdowa po Wiesławie, który zginął wraz z synem Leszkiem w obozie koncentracyjnym w Johanngeorgenstadt (zob. Nr. 163), wdowa po profesorze Ksawerym Szwarcu więźniu Oświęcimia (zob. Nr. 287), wdowa po zasłużonym profesorze Uczelni Konstantym Krzeczkowksim (Nr. 40), wdowa po śp. Henryku Mierzejewskim profesorze Polit. W-wskiej (Nr. 263), wdowa po śp Józefie Stypińskim b. kuratorze Okręgu Szkolnego Krakowskiego, wdowa po śp. Jerzym Władysławie majorze W. P, żona Stefana inżyniera, kierownika Parku Skaryszewskiego, żona inż. Eugeniusza Andrzeja Grota, dr filozofii, wdowa po śp. dyrektorze Gazowni Warszawskiej (Nr. 230), wdowa po śp. Stanisławie, właścicielu majątków Niegów i Mostówka (Nr. 41), wdowa po śp. Witoldzie, mistrzu cukierniczym (zob. Nr. 171). Stosunek

emocjonalny

łączący

nadawców

nekrologu

z

osobą

zmarłą

wyeksponowany bywa przy określeniu więzów rodzinnych, także poprzez często występujące wyrażenia hipokorystyczne wobec osób dorosłych: najukochańsza Córka, Matka, Siostra, Babcia i Żona; nasza najukochańsza Żona i Matka (zob. Nr. 118); moja 3

najdroższa

najukochańsza

Mama

(zob.

Nr.

117);

najukochańsza

nasza

Matka;

najukochańsza nasza Siostra; najukochańsza Córka, Żona i Matka,; ukochany przyjaciel, Mąż i Ojciec; najlepszy, najukochańszy Mąż, Ojciec, Brat i Dziadek; nasz ukochany i utalentowany Syn; ukochany nasz Mąż, Syn, Tatuś i Brat (zob. Nr. 97); nasza najukochańsza Matka i Babunia, ukochanego Męża, Ojca i Dziadziusia (zob. Nr. 283); ukochany mąż i ukochany Tatulek (zob. Nr. 23); nasza najukochańsza Mateczka i Babunia (zob. Nr. 28); nasz ukochany Mąż, Ojciec i Dziaduś (zob. Nr. 153); najlepsza Matka i Przyjaciółka, nasz najukochańszy Mąż, Ojciec i Dziadunio (zob. Nr. 207); […] naszej najukochańszej i najdroższej Mamusi (zob. Nr. 147), ukochany i najtroskliwszy Mąż, Syn, Brat, Wnuk, Wujek i Szwagier (zob. Nr. 255), najdroższa i czcigodna Żona, Matka, Babunia i Siostra (zob. Nr. 305) oraz w niepowtarzalnych zaletach: najlepsza Żona i niezastąpiona Matka, człowiek wielkiego serca, dobroci i uczynności (zob. Nr. 159); nasza najukochańsza, najlepsza Matka i Babcia radość i smutek naszego życia (zob. Nr. 27). Dodatkową formą identyfikacji wskazującą na konspiracyjną działalność zmarłego były pseudonimy, które pojawiały się w mniejszym stopniu. Nazwami pseudonimów były imiona: por. Alojzy, Bronek, Halka, Feliks, Juno, Kazik, Lena, Natan, Olgierd, Szymon, Wojtek imię i nazwisko: Michał Czarny, Jacek Sas, Jur Łukowski (zob. Nr. 95) nazwisko: Cichy, Cyrano, Lot, Korczak, Nałęcz, Niebory, Prawdzic, Poleszuk, Wit, Wrett, Wolański przezwiska: porucznik Alm, Gnat, Kruk, Ufny, Sokół, Misia, Żbik, Grom, Domki, Grek, Mrówka, kapr-podch. Miedziany nazwy hydronimiczne, także z pełnioną funkcją: kpt. p/s Bałtyk, Nil. W badanym materiale występuje ponadto pseudonim artystyczny o nazwie: Henryk Streng (zob. Nr. 124). Tuż po części onomastycznej wymieniane było pokrewieństwo łączące zmarłego z członkiem rodziny: Kamila ze Starzyńskich wnuczka gen. Karola Kaczkowskiego oraz informacja związana z rodzicami zmarłego: córka Ludwika Kaweckiego i Józefy z Rutkowskich, syn śp. Bolesława i Marii z Podolskich (zob. Nr. 267). Toponimy stanowią bardzo ważną część nekrologu. W wypadku omawianych nekrologów z Życia Warszawy 1960r określają m.in. miejsce urodzenia osoby zmarłej: urodzony w Kmitowie na Wołyniu (zob. Nr. 155), urodzony w Stawiskach (zob. Nr. 165), ur. 3 lipca 1877r. w Igłowie na Litwie (zob. Nr. 173), ur. w Wielkopolu pow. krasnystawski (zob. Nr. 176), ur. w Sitkowicach na Podolu (zob. Nr. 254), ur. 1879r. w Przegalinach z Lubelskiej (zob. Nr. 269), ur. w Kocku (zob. Nr. 34), ur. 17 kwietnia 1895r w Lałach na Litwie (zob. Nr. 32), urodzona w Dziadowskich na Podlasiu (zob. Nr. 28), ur. 14.I.1894r w Kaznowie Ziemi Kaliskiej, urodzona w Tworyczowie powiatu Zamość (zob. Nr. 55), urodzona w 4

Suwałkach (zob. Nr. 54), ur. w 1891r. w Kijowie (zob. Nr. 99), ur. w Chotomowie ziemi Radomskiej (Nr. 100), urodzony w Ziemi Wileńskiej (zob. Nr. 100), urodzony 1887 w Chołożynie na Podolu

(zob. Nr. 122), urodzona 3.9.1898 w Parlinku, ur. w majątku

Kobyłka-Wola (zob. Nr. 230), urodzony 30.IV.1883r w Wilnie (zob. Nr. 142), urodzony w Sawejkach (zob. Nr. 235), ur. w Wielkopolu pow. krasnostawski (zob. Nr. 176), urodzona w Tworyczowie powiatu Zamość (zob. Nr. 55) śmierci: zmarł w lipcu 1960r w Nałęczowie, zmarła w Szpitalu Klinicznym w Lublinie (zob. Nr. 55) nabożeństwa żałobnego i m. pochówku; m. zamieszkania i ostatniego m. przebywania przed śmiercią: Kujawianin ostatnio zamieszkały w Zakopanem zmarł w Zakopanem (zob. Nr. 303). Osoby zmarłe związane za życia z miejscem urodzenia, zamieszkania oraz świadczące o statusie majątkowym określano wyrazem obywatel, mieszkaniec, obywatel ziemski np.: b. obywatel m. st. Warszawy, obywatel Gocławka (zob. Nr. 34), obywatel m. Piaseczna i Zalesinka (zob. Nr. 36), obywatel miasta Węgrowa (zob. Nr. 303), obywatel pow. wilejskiego (zob. Nr. 227), mieszkaniec Skolimowa (zob. Nr. 260), obywatel ziemski Grot (zob. Nr. 244), a także kujawianin (zob. Nr. 303) leodyjczyk. Symptomatyczne w badanym materiale było znaczące podkreślanie przez nadawców anonsów przynależności zmarłego do Armii Krajowej wraz z pełnioną funkcją, udziałem w walkach we wrześniu 1939r, pobytem w miejscach straceń i w obozach

koncentracyjnych,

miejscach

zesłania,

działalnością

pat riotyczną oraz

uczestnictwem w Powstaniu Warszawskim: dowódca II Kompanii I Baonu pracy Obrony Warszawy w 1939r, żołnierz AK., zastępca kwatermistrza V rejonu[…] (zob. Nr. 13); major W.P oficer łącznikowy Kom. Gł. K.B do Kom. Gł. AK (zob. Nr. 14); gen. brygady w stanie spoczynku (zob. Nr. 22), b. żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, b. oficer WP. (zob. Nr. 29); żołnierz AK. Okręgu Wileńskiego (zob. Nr. 34); b. oficer W.P, b. jeniec Oflagu IIC w Woldenbergu (zob. Nr. 44); b. oficer W.P., uczestnik walk pod Monte Casino (zob. Nr. 53); płk. rezerwy, b. żołnierz I Brygady Leginów Polskich, b. dowódca 7 Pułku Ułanów W.P., żołnierz A.K i więzień Pawiaka, b. dowódca Brygady Kawalerii Wojska Ludowego (zob. Nr. 55); oficer I Armii Wojska Polskiego, uczestnik walk na szlaku od Lenino do Wału Pomorskiego (zob. Nr. 55); uczestnik Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 58); oficer rezerwy W.P były żołnierz AK (zob. Nr. 58); weteran walk rewolucyjnych 1905r (zob. Nr. 58), b. długoletni więzień hitlerowskiego obozu w Mauthausen (zob. Nr. 60); emeryt b. więzień Pawiaka (zob. 64); ppłk. AK, b. komendant obwodu AK Tomaszów Lub. (zob. Nr. 72); b. oficer batalionu „Żywiciel” (zob. Nr. 74); b. długoletni więzień hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Sachsenhausen Oranienburg, aktywny działacz środowiska byłych 5

więźniów hitleryzmu (zob. Nr. 76); oficer rezerwy WP, uczestnik Kampanii Wrześniowej i Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 82); dowódca oddziału partyzanckiego AK okręgu Radomsko (zob. Nr. 85); porucznik AK […], uczestnik Powstania Warszawskiego zgrupowania Roga (zob. Nr. 90); kapitan AK, uczestnik Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 95); ppor. AK Zgrupowania „Kryska” (zob. Nr. 101); b. oficer rez. W. P uczestnik walk wrześniowych 1939r i pod Tobrukiem (zob. Nr. 104); major 7p. ułanów AK (zob. Nr. 104); legionista uczestnik walk II Korpusu (zob. Nr. 105); żołnierz ruchu oporu, powstaniec warszawski (zob. Nr. 110); b. więzień obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu i Buchenwaldzie (zob. Nr. 118), b. jeniec Oflagu IIC Woldenberg (Dobiegniewo) (zob. Nr. 127); żołnierz AK uczestnik walk wrześniowych i Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 128); uczestnik walk o szkołę polską 1905r (zob. Nr.129), żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 130); uczestnik walk II wojny światowej (zob. Nr. 141); b. major Wojsk Polskich, uczestnik walk pod Tobrukiem i Monte Cassino (zob. Nr. 148); major w stanie spoczynku b. kapelmistrz 36 p.p „Legii Akademickiej” oraz 31 Warszawskiego p.p „Dzieci Warszawy”, b. oficer 8 Drezdeńskiej Dyw. Piech. (zob. Nr. 151); b. uczestnik walk IV dyw. piechoty im. Jana Kilińskiego (zob. Nr. 152); b. oficer I Armii W.P (zob. Nr. 152); b. rotmistrz 6 pułku Szwoleżerów (zob. Nr. 162); więzień Pawiaka, żołnierz AK pułku „Baszta”, uczestnik Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 164); weteran 1905r., były więzień Pawiaka, Majdanka i Mauthausen (zob. Nr. 164); członek organizacji bojowej PPS, b. więzień polit. i zesłaniec na Sybir, żołnierz Legionów […] aktywny działacz podziemia w czasie okupacji (zob. Nr. 165); rotmistrz w st. sp. I pułk. Ułanów Krechowieckich, uczestnik walk AK (zob. Nr. 180); uczestnik walk z okupantem hitlerowskim (zob. Nr. 180); mjr. W.P poległego w Powst. Warszawskim (zob. Nr. 185); dowódca Batalionu „MIOTŁA” (zob. Nr. 185); płk. dypl. b. Wojska Polskiego, b. jeniec Oflagu (zob. Nr. 191); ppor. AK pułku Broda (Nr. 205); b. szef sanitarny Obrony Warszawy w 1939r., b. szef sanitarny Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 211); były więzień obozów hitlerowskich (zob. Nr. 215); rotmistrz 24 pułku Ułanów (zob. Nr. 219); była więźniarka obozu w Ravensbrück (Nr. 230); wieloletni dowódca I Pułku Ułanów Krechowieckich, d-ca 203 Pułku Ułanów, komendant C.W. Kaw., dca Płockiej Bryg. Kaw, d-ca Suwalskiej Bryg. Kaw., d-ca Dyw. Kawalerii w ostatniej bitwie kampanii wrześniowej pod Kockiem (zob. Nr. 235); b. sędzia i major rezerwy W.P., uczestnik Powstań Śląskich i Kampanii Wrześniowej, jeniec Oflagu w Grossborn, b. członek Polskiej Misji Wojskowej w Berlinie, pracownik Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce oraz Zarządu Głównego Związku Bojowników w Wolność i Demokrację, autor wielu prac o okupacji hitlerowskiej w Polsce (zob. Nr. 235); ppłk. dypl. rezerwy[…], uczestnik 6

kampanii wrześniowej, b. dowódca II Batalionu I Dyw. Grenadierów we Francji, b. Komend. Okręgu Nowogródzkiego AK, b. dowódca 15 dyw. piechoty A.K (zob. Nr. 239); pułkownik W.P w st. spoczynku […] uczestnik wojen 1914-20 i 1939-45r, „kaniowczyk”, czterokrotnie ranny (zob. Nr. 249); oficer W.P w st. spoczynku, b. ułan 21 p. Ułanów Nadwiślańskich, uczestnik walk wrześniowych, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 260); weteran walk 1905r., b. więzień Pawiaka i Oświęcimia (zob. Nr. 261); b. „Dowborczyk” i b. porucznik A.K, dowódca kolumny w 1 Dyonie Motoryzacyjnym, b. więzień obozów koncentracyjnych Gross-Rosen i Mauthausen (zob. Nr. 262); […] b. żołnierz Batalionów Chłopskich i uczestnik akcji tajnego nauczania w okresie okupacji hitlerowskiej (zob. Nr. 263); uczestnik walk w obronie Gdyni we wrześniu 1939r, członek Armii Krajowej (zob. Nr. 272); generał brygady W.P., b. dowódca 51 p. piech. Szef Kedywu K.Gł. A.K (zob. Nr. 273); b. dowódca 7 Dywizjonu Artylerii Konnej w Poznaniu, 8 Dywizjonu Artylerii Konnej w Białymstoku oraz dowódcy Artylerii Konnej I Dywizjonu Kawalerii (zob. Nr. 277), uczestnik walk 1939r oraz Bitwy o Anglie (zob. Nr. 281); b. komendant IV Obwodu Armii Ludowej, działacz ruchu robotniczego, b. więzień Berezy Kartuskiej (zob. Nr. 283); […] obrońca Warszawy 1939r., uczestnik Powst. Warszawskiego (zob. Nr. 287); żołnierz AK, katowany na Pawiaku i w Alei Szucha, uczestnik Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 290); major Armii Krajowej, kapral pułk, a.p Leginów, członek P.O.W., d-ca II Baonu Ochotniczej Legii Kobiet, inspektorka P.W.K., komendantka Oddziału Kobiecego „DiSK”, uczestniczka Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 294); b. ppłk, b. I pułku Ułanów Krechowieckich (zob. Nr. 294); działacz partyjny, oficer na szlaku bojowym Lenino-Warszawa (zob. Nr. 295); b. więzień obozu Oranienburga (zob. Nr. 297); b. więzień obozu koncentracyjnego Mauthausen, b. działaczka w czasie okupacji i Powst. Warszawskiego (zob. Nr. 303); więzień obozów hitlerowskich (zob. Nr. 303). Najliczniejszą grupę

stanowili zmarli

wyznania

rzymskokatolickiego,

w

mniejszym stopniu ewangelicko-augsburskiego, o czym informują miejsca pochówku. Anonsom osób zmarłych wyznania rzymskokatolickiego towarzyszą informacje o treści: opatrzona św. Sakramentami po długich i ciężkich cierpieniach, opatrzony olejami świętymi po krótkich i ciężkich cierpieniach (zob. Nr. 49), opatrzony św. Sakramentami po długoletniej chorobie zmarł (zob. Nr. 19) lub bardzo rzadko pojawiającym się zwrocie: po ciężkich cierpieniach pojednana z Bogiem (zob. Nr. 89) itp. Część nekrologów była opat rywana tradycyjnym symbolem religijnym Ś†P. W badanych nekrologach prasowych z Życia Warszawy 1960r śmierć wyrażana jest przez nadawców najczęściej w sposób bezpośredni: zmarł/zmarła. Uzupełniającą 7

informacją, która towarzyszy temu określeniu jest czas, rodzaj i okoliczności śmierci: zmarła nagle, zmarła nagle na posterunku (zob. Nr. 167), zmarła nieoczekiwanie (zob. Nr. 58), zmarł na posterunku (zob. Nr. 148), zmarła śmiercią tragiczną podczas obowiązków służbowych, zmarła nagle podczas pracy (zob. Nr. 118), zmarł w przededniu powrotu do Ojczyzny (zob. Nr. 120), oderwana od warsztatu pracy artystycznej w chwili największego napięcia twórczego zmarła (zob. Nr. 211). W badanym materiale nadawcy często operowali podniosłym i ekspresyjnym językiem widocznym w metaforycznym ujęciu śmierci, które ujmowane było w kategorii przejścia i wyrażone określeniem: rozstać się np.: rozstał(a) się z tym światem. Określeniem zastępczym śmierci zaliczanym do metafo r tamtego świata będącym odwołaniem się do religii związanych z istnieniem życia po śmierci jest zasnąć np.: zasnął (a) w Bogu, zasnął w Panu. Metaforyczne ujęcie śmierci wiązane było z gasnącą świecą, któremu towarzyszyły także okoliczności i czas śmierci np.: zgasł (a), zgasł podczas pełnienia obowiązków służbowych (zob. Nr. 55), zgasła przedwcześnie (zob. Nr. 217). Eufemistycznym określeniem zaliczającym się do metafo ry przejścia jest ponadto czasownik odejść, któremu towarzyszą dodatkowe informacje związane z przymiotami zmarłego: odszedł (a) od nas (zob. Nr. 256), przy końcu swego pełnego trudu i pracy żywota odeszła od nas na zawsze (zob. Nr. 64), odeszła od nas na zawsze (zob. Nr. 64, Nr. 309), odszedł od nas prawdziwy Przyjaciel uczniów (zob. Nr. 55), odszedł z naszego grona Człowiek szlachetny i prawy, doświadczony, uczynny i serdeczny Kolega (zob. Nr. 263) oraz w rozbudowanej metaforze końca widocznej w sformułowaniu: zakończył (a) życie, zakończyła swą służbę ludziom (zob. Nr. 34). W badanym materiale eufemistycznym określeniem związanym z oddaniem własnego życia w darze jest ponadto zwrot: oddali swoje życie (zob. Nr. 235). W przypadku tragicznych okoliczności śmierci zmarłego było używane określenie zginął (a): zginęli tragicznie małżonkowie (zob. Nr. 64). W analizowanym materiale nabożeństwa żałobne odbywały się za dusze, za spokój duszy, za wieczny spokój Jej duszy, za spokój Jej świetlanej duszy oraz z okazji imienin zmarłego. Znaczące miejsce w treści analizowanych anonsów zajmują przyznane liczne odznaczenia zmarłemu, które tym samym pełnią funkcję nobilitującą m. in: Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Grunwaldu, Srebrny Medal Zwycięstwa i Wolności, Srebrny Medal „Zasłużony na Polu Chwały”, Odznaka Grunwaldzka za zdobycie Berlina, Medal za Warszawę oraz szereg innych odznaczeń polskich i zagranicznych. 8

Nekrologi rocznicowe były odprawiane w pierwszą bolesną rocznicę tragicznej rozłąki z moją Jedyną Najukochańszą i nade wszystko Umiłowaną Córeczką (zob. Nr. 217), a także w trzecią, ósmą (odległe rocznice nie występowały) tragiczną, bolesną rocznicę śmierci. W analizowanym materiale występuje nekrolog kondolencyjny: Ob. Zofii Leśniewskiej z powodu śmierci Jej Matki wyrazy współczucia składają: Rada Zakładowa i prac. Min. Spraw Zagranicznych (zob. Nr. 28, zob. też Nr. 149, 175, 241) oraz nekrolog informacyjno-kondolencyjny: 30 grudnia ub.r zmarła mgr Janina Lubieniecka pracownik naukowy Polskiej Akademii Nauk. W głębokim bólu łączymy się z rodziną Grono Przyjaciół (zob. Nr. 2). Liczną grupę analizowanych żałobnych ogłoszeń prasowych z Życia Warszawy 1960r stanowią nekrologi podziękowania najbliższej rodziny wszystkim tym, którzy uczestniczyli w pochówku zmarłego: Podziękowanie Wszystkim, którzy wzięli udział w pogrzebie tragicznie zmarłych: Ojca mego Ś†P Jakuba Lisowskiego (lat 55) Matki mojej Ś†P Marii Lisowskiej (lat 59) oraz jedynego Brata mego Ś†P Ryszarda Lisowskiego (lat 17) ucznia Wydziału Handlu Zagranicznego – a zwłaszcza POP, Radzie Miejscowej, Koleżankom i Kolegom z Centrali Handlu Zagranicznego „Rolimpex”, którzy okazali mi w tych dniach wiele serca składa podziękowanie syn i brat (zob. Nr. 39, zob. też Nr. 42). Nekrologi kończą się zazwyczaj członem przymiotnikowym pogrążeni w głębokim smutku. Podobny typ strukturalny odnajdujemy w formułach końcowych: pogrążeni w głębokim: bólu (zob. Nr. 82), żalu; pogrążeni w nieutulonym żalu i rozpaczy (zob. Nr. 26), pogrążeni w nieutulonym: smutku, bólu (zob. Nr. 96), żalu; pozostali w nieutulonym żalu (zob. Nr. 43), o czym zawiadamiają zrozpaczeni (zob. Nr. 97), o czym z głębokim bólem powiadamiają, zawiadamiają z najgłębszym smutkiem (zob. Nr. 221), w nieutulonym żalu zawiadamiają (zob. Nr. 159), pozostała w głębokim smutku i osamotnieniu, zawiadamia pogrążona w żałobie (zob. Nr. 122) oraz o tej bolesnej stracie zawiadamia (zob. Nr. 35). . Nadawcami zamieszczonych nekrologów na łamach Życia Warszawy w 1960r byli przede wszystkim członkowie najbliższej rodziny zmarłego: żona , córki, zięciowie i rodzina w Anglii, matka, syn i rodzina w Polsce (zob. Nr. 219), żona z córeczką, wuj, rodzeństwo cioteczne, wnuczęta, dzieci, szwagierka, szwagier i siostrzenica, wnuczek oraz mąż i towarzysze, oraz grono koleżanek i ,kolegów PWSZ, przyjaciele szlachetnej „Stefci”, koleżanki obozowe (zob. Nr. 90), grono towarzyszy i przyjaciół (zob. Nr. 275), a ponadto m.in. Zespół Sachsenhausen przy Związku Bojowników o wolność i Demokrację, Koledzy z 8 9

D.P.AK, 7 pułku Ułanów Mazowieckiej Brygady Kawalerii (zob. Nr. 104), Klub b. Więźniów Politycznych Mauthausen – Gusen (zob. Nr. 60). Tekst nekrologu zakończony jest najczęściej należnym oddaniem czci osobie zmarłej wyrażonej słowami: Cześć Jego Pamięci, Cześć Cześć Jej pamięci (zob. Nr. 217) oraz Niech Jej jasna pamięć świeci ludziom (zob. Nr.34).

II. Specyfika nekrologów prasowych z Życia Warszawy 1960r.

W analizowanym materiale występują nekrologi o charakterze artykułu, które skupiały się głównie na powiadomieniu o śmierci najczęściej powszechnie znanej osoby (z brakiem istotnych informacji związanych z obrządkami pogrzebowymi) z jednoczesnym podkreśleniem znaczących zasług na polu zawodowym, o czym świadczy nota biograficzna: 4 kwietnia br. zmarł w Warszawie znany architekt Kazimierz Tołłoczko. Ur. 1.IV.1886r w Suczewie pod Lipnem, spędził tam dzieciństwo zanim wstąpił do gimnazjum w Płocku […]. Należał do grona organizatorów walki o szkołę polską zasiadając z ramienia kolegów w Kole Delegatów […] Studia wyższe odbywał w Politechnice Lwowskiej […]. Pracował m.in. przy restauracji Zamku Królewskiego. Zdobył na konkursach kilka nagród i wyróżnień, zbudował m.in. hotel oficerski na Żoliborzu, pierwszy dom akademicki przy pl. Narutowicza, osiedle dziennikarskie przy ul. Tucholskiej i przez lata wykładał na Politechnice Warszawskiej. Podczas okupacji pracował jawnie w RGO na stanowisku doradcy budowlanego i brał udział w konspiracji […] (zob. Nr. 86), zaś nota o śp. Zuzannie Rapackiej zwrócona była ku Jej twórczości literackiej, a w szczególności napisanych książek poświęconych Stolicy m. in. „Tajemnice Łazienek”, „Warszawa w sonetach”, „Przygody Grypsa w zburzonej Warszawie” (zob. Nr. 152, zob. też Nr. 255). Dogodną formą zawiadomienia o śmierci ukazującą się na łamach Życia Warszawy 1960r była ponadto depesza prasowa zmarłego prezydenta NRD Wilhelma Piecka, która zawierała dane o dacie, godzinie i przyczynie śmierci zmarłego (zob. Nr. 215). W związku z tym ukazała się ponadto depesza kondolencyjna z Polski adresowana przez Władysława Gomółkę do Pierwszego Sekretarza Komitetu Cent ralnego Niemieckiej, Socjalistycznej Partii Jedności tow. Waltera Ulbrichta o treści: […] W imieniu Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i polskich mas pracujących oraz w moim własnym pragnę przekazać Wam wyrazy najgłębszego współczucia. W tym ciężkim i bolesnym dla Was chwilach łączymy się z Wami w żałobie (zob. Nr. 215).

10

Symptomatyczne dla badanego materiału prasowego z Życia Warszawy 1960r były zbiorowe nekrologi rocznicowe osób, których łączył ten sam czas, miejsce przebywania przed śmiercią, wspólna idea działania podczas II wojny światowej i Powstania Warszawskiego. Nadawcami rocznicowych anonsów zbiorowych oprócz najbliższej rodziny były przede wszystkim koleżanki, koledzy i przyjaciele zmarłych. Głównym celem tych ogłoszeń było przywrócenie pamięci o grupach ludzi, którzy polegli i zmarli w walce o Polskę, a także o zdarzeniach i miejscach z tym związanych: […] zmarłych i poległych kolegów z obozu Oflag IIC w Woldenbergu (zob. Nr. 24), […]za poległych Powstańców AK 7 pp. „Madagaskar-Garłoch”, […]za poległych w czasie okupacji i Powstania Warszawskiego Żołnierzy Dywizjonu AK „Jeleń”(zob. Nr. 259), […] za poległych żołnierzy z konspiracji i Powstania Warszawskiego ze zgrupowania AK „Kryska” Czerniaków (zob. Nr. 229), w 15 rocznicę oswobodzenia obozu koncentracyjnego w Ravensbrück za Rozstrzelanych i Zmarłych w Obozie (zob. Nr. 90), […]poległych i zmarłych Profesorów i Uczennic Gimnazjum im. Anieli Wereckiej (zob. Nr.131), w 16 rocznicę akcji na kata Warszawy-Kutsecherę, przeprowadzonej przez żołnierzy AK Bata.„Parasol” […] za dusze poległych uczestników […] (Nr. 26). Rodzinne nekrologi rocznicowe związane są głównie z podkreśleniem poniesionej ofiary przez poszczególnych członków rodziny w walce z okupantem: 12 stycznia 1944r. w Legionowie pod Warszawą w bohaterskiej walce z okupantem hitlerowski o Polskę Ludową oddali swoje życie[…](zob. Nr. 10); […] odbędzie się nabożeństwo żałobne za dusze Jego i zamordowanych przez okupanta córki Janiny („NUNY”) i syna Radosława żołnierzy AK (zob. Nr. 52). Spośród analizowanych ogłoszeń o śmierci z Życia Warszawy 1960r jest jeden najbardziej symptomatyczny nekrolog zbiorowy, informujący o pochówku po 16 latach wydarzeń Powstania Warszawskiego prochów ekshumowanych poległych Powstańców AK 7 pp. „Madagaskar-Garłoch” na Cmentarzu Wojskowym do Kwatery 7 p.p. Baterii Kuby (zob. Nr. 82). Do rzadkości należało przywracanie przez nadawców anonsów pamięci o mężu Wiesławie ś.p Stefanii, który zginął wraz z synem Leszkiem w obozie koncentracyjnym w Johanngeogenstadt (zob. Nr. 163). Na specyfikę badanych nekrologów wpływają informacje o nagłej śmierci osoby zmarłej, której skutkiem mogły być okrutne wydarzenia czynione przez okupanta i pobyt w obozach: b. więzień obozów hitlerowskich (zob. Nr. 215), b. więzień Oranienburga (zob. Nr. 297), żołnierz AK, katowany na Pawiaku i w Al. Szucha, uczestnik Powstania Warszawskiego (zob. Nr. 290). Na osobliwość tych nekrologów wpływa ponadto 11

lakoniczność przekazanej informacji o nagłej śmierci zmarłego. Wyjątkowość tych nekrologów polega również na tym, iż mówią o znaczącym wpływie wydarzeń wojny i okupacji na życie jednostki. Lakoniczność informacji charakteryzowała ponadto nekrologi, w których głównym przesłaniem było powiadomienie o śmierci osoby zmarłej, a także wymienienie jego zalet najczęściej z pominięciem istotnych informacji związanych z obrządkami pogrzebowymi: Edward Woronicki pisarz zmarł nagle dnia 2 lutego 1960r. PEN Club Polski, który traci w Zmarłym jednego ze swych najdawniejszych członków składa Cześć Jego pamięci![…] (zob. Nr. 30), […]23 bm. zmarł w Warszawie w wieku lat 86 gen. dyw. prof. dr Bogusław Szarecki, zasłużony lekarz i znany naukowiec, jeden z najwybitniejszych chirurgów wojskowych (zob. Nr. 47, zob. też Nr. 2, Nr. 22, Nr. 29, Nr. 207).

II. Elementy stałe i elementy zmienne nekrologów z Życia Warszawy 1960r. A. Elementy stałe nekrologów z Życia Warszawy 1960r. identyfikacja mężczyzn poprzez podanie pełnego imienia i nazwiska dodatkowy sposób identyfikacji mężczyzn poprzez podanie przydomka nazwiska męskie poprzedzone zdobytym tytułem naukowym tytuł naukowy , zawód i sprawowana funkcja mężczyzn występująca po części onomastycznej mężczyźni związani z partią lub organizacja robotniczą były poprzedzone oficjalną formą wzajemnego zwracania się: towarzysz identyfikacja kobiet: podanie pełnego imienia i nazwiska nazwiska panieńskie były zakończone sufiksem –ówna forma hipokorystyczna stosowana u dzieci i u osób dorosłych stan cywilny kobiety określany po części onomastycznej stosunek emocjonalny nadawców nekrologów łączący z osobą zmarłą przy określeniu więzów rodzinnych toponimy: miejsce urodzenia, m. nabożeństwa żałobnego i m. pochówku przynależność zmarłego do Armii Krajowej z pełnioną tam funkcją udział w walkach we wrześniu 1939r, pobyt w miejscach straceń i w obozach koncent racyjnych, zesłania, uczestnictwa w Powstaniu Warszawskim wyznanie

rzymskokatolickie:

zamieszczanie

określenia

Sakramentami fakt śmierci wyrażany bezpośrednio słowem: zmarł (a) 12

opatrzona

św.

nekrologi rocznicowe nekrolog kondolencyjny nekrolog podziękowanie nekrologi artykuły osób powszechnie znanych, które zawierały informacje o śmierci i nocie biograficznej zmarłego zbiorowe

nekrologi

rocznicowe:

cecha

wspólna-ten

sam

czas,

miejsce

przebywania przed śmiercią, wspólna idea działania podczas II wojny światowej i Powst. Warszawskiego, przywrócenie pamięci o grupach ludzi oraz o miejscach i zdarzeniach związanych ze śmiercią zmarłego rodzinne

nekrologi

rocznicowe

podkreślające

poniesioną

ofiarę

przez

poszczególnych członków rodziny w walce z okupantem nadawcami nekrologów była najbliższa rodzina, najbliższa rodzina wraz z przyjaciółmi zmarłego

B. Elementy zmienne nekrologów z Życia Warszawy 1960r. identyfikacja mężczyzn:podwójne imię zmarłego forma wzajemnego zwracania się przed nazwiskiem mężczyzn identyfikacja kobiet: podanie imienia i nazwiska rodowego z przyimkiem z ; podwójnego imienia zmarłej; imienia i nazwiska męża, które kończyło się sufiksem –owa lub –owej; przywoływanie łacińskiej formuły primo voto, secundo voto raz także III voto; podanie imienia i nazwiska męża, które kończyło się sufiksem dzierżawczym –owa; podanie podwójnego nazwiska zmarłej; znaczenie nazwiska panieńskie formą pełną z domu lub skrótem z.d . dodatkową formą identyfikacji kobiety było podanie imienia używanego wyłącznie w codziennej komunikacji symptomatyczna

forma

identyfikacji

kobiety

poprzez

podanie

funkcji

zawodowej, którą piastował mąż zmarłej przy określeniu stanu cywilnego zmarłej rzadkością była szczegółowa informacja o mężu zmarłej, który zginął wraz z synem Leszkiem w obozie koncentracyjnym (zob. Nr. 163) u kobiet rzadkie zamieszczanie przed nazwiskiem oficjalnej formy wzajemnego zwracania się: towarzysz, towarzyszka w nekrologach żeńskich sporadyczne podawanie zdobytego tytułu naukowego przed nazwiskiem 13

analogiczna sytuacja jak powyżej występuje tuż po części onomastycznej stan cywilny zmarłej: symptomatyczną cechą było podanie obok imienia pseudonimu męża oraz miejsca przebywania w obozie koncent racyjnym pseudonimy pseudonim artystyczny wymienianie pokrewieństwa łączącego zmarłego z członkiem rodziny toponimy: m. śmierci, m. zamieszkania i ostatniego m. przebywania przed śmiercią osoby zmarłe związane za życia z m. urodzenia, zamieszkania oraz świadczące o statusie majątkowym określano wyrazem: obywatel, mieszkaniec, obywatel ziemski działalność pat riotyczna opat rywanie nekrologów symbolem religijnym ś.p określenie przyczyny śmierci: po długich i ciężkich cierpieniach określeniu zmarł (a) towarzyszą informacje o czasie, rodzaju i o okolicznościach śmierci śmierć wyrażona w metaforach: a. metafora przejścia: rozstać się, b. metafo ra tamtego świata będąca odwołaniem się do religii związanych z istnieniem życia po śmierci jest zasnąć, c. metafora gasnącej świecy razem z okolicznościami i czasem śmierci: zgasła, zgasła przedwcześnie, zgasła podczas obowiązków służbowych d. rozbudowana metafora końca: zakończyła życie, zakończyła swą służbę ludziom, e. metafora przejścia: odejść, której towarzyszą informacje z przymiotami zmarłego m.in.: odeszła od nas, odeszła od na zawsze, odszedł od nas człowiek szlachetny i prawy, doświadczony, uczynny i serdeczny Kolega śmierć wyrażona w eufemizmach: oddali swoje życie nagła śmierć, której skutkiem mogły być okrutne wydarzenia czynione przez okupanta i pobyt w obozach lakoniczność informacji związana z podaniem jedynie wiadomości o śmierci osoby zmarłej wymienianie szczególnych zalet osoby zmarłej nabożeństwa żałobne odbywały się z różnych okazji m.in.: za dusze, za spokój duszy, za wieczny spokój Jej duszy, za spokój Jej świetlanej duszy, w intencji oraz z okazji imienin zmarłego przyznane odznaczenia nekrolog informacyjno-kondolencyjny 14

nadawcami nekrologów były osoby związane zawodowo ze zmarłym nekrolog zakończony oddaniem czci zmarłemu depesza prasowa depesza kondolencyjna symptomatyczny nekrolog o ekshumacji po 16 latach od wydarzeń Powstania Warszawskiego i pochówku poległych Powstańców AK 7 pp. „MadagaskarGarłoch”

W formie aneksu do mojej wypowiedzi zamieszczam

wybrane nekrologi, które

zostały zamieszczone na łamach Życia Warszawy w 1960r.

1. Nr. 1 Zgon prof. Jana Prueffera 30. XII zmarł w Toruniu w wieku 69 lat wybitny uczony, profesor Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika, Jan Prueffera. Zmarły był kierownikiem Katedry Zoologii Systematycznej dziekanem i organizatorem Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Uniwersytetu im. M. Kopernika. Prof. Prueffera odznaczony był Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Pogrzeb odbędzie się 3 stycznia w Toruniu. 2. Nr. 1/ Ś. p Doc. mgr inż. Jerzy Holnicki-Szulc długoletni dyrektor zakładów ceramicznych w Łotwie, Rosji i Fabryce Porcelany „Ćmielów” w Ćmielowie […] Zmarły odznaczony był Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Opat rzony św. Sakramentami zmarł [..] Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku siostra, bratowa, rodzina i Jadwiga Baronowska 3. Nr.1 Za dusze Ś†P prof. dr hab. Zygmunta Traczyka odbędzie się msza św. 1.I.1960r o godz. 9 w kościele w Żyrardowie, o czym zawiadamia Rodzina 4. Nr. 2 W dniu 30 grudnia 1960r. zmarł w Warszawie zasłużony artysta malarz, pedagog i popularyzator sztuki Zygmunt Badowski odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem X-lecia Polski Ludowej. W Zmarłym tracimy szczerze oddanego sztuce artystę i społecznika. Zarząd Główny Związku Polskich Artystów Plastyków 5. Nr. 2 Ś†P Zygmunt Badowski artysta malarz Z.P.A.P zasłużony na polu malarstwa i kultury polskiej zmarł dn. 30. XII.1960r. Nabożeństwo żałobne w kościele Karola Boromeusza w poniedziałek godz. 12.40, po którym nastąpi

15

wyprowadzenie zwłok na cmentarz Powązkowski, o czym zawiadamia Zarząd Okręgu Warszawskiego Związku Polskich Artystów Plastyków 6. Nr. 2 Mgr Bohdan Zaręba Adwokat Radca Prawny Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego zakończył życie dnia 30.XII.1960r. W Zmarłym straciła Uczelnia prawego człowieka i oddanego pracownika Rektorat Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego 7. Nr. 2 Dnia 29 grudnia br. po długich i ciężkich cierpieniach zmarł przeżywszy lat 71 Ś†P Henryk Braun. Pogrążeni w głębokim smutku żona, córka, syn, wnuk, siostra, brat i dalsza rodzina zawiadamiają krewnych, przyjaciół i znajomych, że dnia 2 stycznia 1960r o godz. 14 odbędzie się nabożeństwo żałobne w kaplicy im. Halpertów przy cment. ewang-augsb w Warszawie(ul. Młynarska54) po którym nastąpi wyprowadzenie zwłok do grobowca rodzinnego. 8. Nr. 2/ 30 grudnia ub.r zmarła mgr Janina Lubieniecka pracownik naukowy Polskiej Akademii Nauk. W głębokim bólu łączymy się z rodziną Grono Przyjaciół 9. Nr.

3

Ś†P

Włodzimierz

Czermiński

długoletni

zasłużony

członek

b.

Warszawskiego Towarzystwa Wędkarskiego i Koła Nr. 1 w Warszawie Polskiego Związku Wędkarskiego. Odznaczony Złotą Odznaką za pracę społeczną dla sportu wędkarskiego w Polsce. Zmarł dnia 31. XII1950r. przeżywszy lat 77. W Zmarłym tracimy nieodżałowanego Kolegę, Przyjaciela, Nestora Wędkarstwa Sportowego w Polsce. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w poniedziałek dnia 4. I. 60r. o godz. 10 rano w kościele O.O Bernardynów na Czerniakowie. Koledzy i Zarząd Koła Nr. 1 w Warszawie Polskiego Związku Wędkarskiego 10. Nr. 9 Ś†P Jan Władysław Wilczyński b. uczestnik Powstania Warszawskiego kap. „Gnat”, wiceprezes PZPN i prezes KS „Sarmata”, zmarł dnia 9 stycznia 1960r., przeżywszy lat 57. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w kościele św. Wincentego na Bródnie dnia 13 bm. tj. w środę o godz. 11.15, po którym nastąpi wyprowadzenie zwłok na cmentarz miejscowy do grobu rodzinnego. O czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku: żona i rodzina. Eksportacja zwłok z kaplicy przy ul. Oczki 1 do kościoła nastąpi dnia 11 bm. tj. w poniedziałek o godz. 15.30. 11. Nr. 10 12 stycznia 1944r. w Legionowie pod Warszawą w bohaterskiej walce z okupantem hitlerowskim o Polskę Ludową oddali swoje życie Jan Skoniecki b. sekretarz K.D. KPP w Mławie, b. sekretarz K.M PPR w Legionowie, żołnierz Gł. 16

i A.L Władysława Skoniecka b. członek KPP, PPR, żołnierz Gł. i Al. i ich syn Jerzy Skoniecki członek ZWM, żołnierz Gł. Al. Cześć Ich Pamięci Grono Towarzyszy 12. Nr. 11 Emil Kleiner ur. w Tłustem pow. Zaleszczyki zmarł po długich i ciężkich cierpieniach przeżywszy lat 68. Pogrzeb odbędzie się 14 stycznia o godz. 13 na cmentarzu Komunalnym Powązkowskim, o czym zawiadamia pogrążona w głębokim smutku żona 13. Nr. 13 Ś†P Bronisław Michał Piekarski Inżynier Dowódca II Kompanii I Baonu pracy Obrony Warszawy w 1939r Żołnierz AK, zastępca kwatermistrza V rejo nu ps. „Omega”. Ur. dn. 13.VI. 1901r w Warszawie zm. dn. 13.I. 1960r. opatrzony św. Sakramentami. Nabożeństwo żałobne odbędzie się d. 16.I.1960r o godz. 10 w kościele św. Tadeusza przy ul. Goraszewskiej na Sadybie, po którym nastąpi wyprowadzenie zwłok na cmentarz czerniakowski, o czym zawiadamiają Matka, żona, synowie, synowe, teściowa, brat i rodzina 14. Nr. 14 Za spokój duszy Ś†P Juliana Ulrycha pułkownika Wojsk Polskich, b. minist ra P.K.P zmarłego w Londynie odbędzie się msza św. dn. 17 stycznia br. o g. 9.30 w kaplicy św. Józefa przy ul. Wilczej 7, na którą zapraszają koledzy Kaliszanie 15. Nr. 14 Ś†P Eugeniusz Lempke ps. „UFNY” Major rez. W.P. oficer łącznikowy Kom. Gł. K.B. do Kom. Gł. K.B., odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, Niepodległości, Walecznych, Krzyżem Partyzanckim, Złotym Krzyżem Zasługi i innymi, były dyr. Firmy „Polski Loyd” i „Desa”, zmarł nagle dnia 13 stycznia 1960r. przeżywszy lat 56. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach dnia 18 bm., tj. w poniedziałek, o godz. 11, po którym nastąpi wyprowadzenie zwłok na cmentarz miejscowy do grobu rodzinnego, o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku Żona, siostry, brat, bratowa, szwagrowie i rodzina 16. Nr. 14 Ś†P Jadwiga z Babickich Sulkiewicz wdowa po Aleksandrze pseud. Michał Czarny odzn. Krzyżem Niepodl. zm. dnia 17 stycznia 1960r. przeżywszy lat

86.

Nabożeństwo

żałobne

odbędzie

się

w

kościele

Reformowanym przy ul. Żytniej dn. 21 bm. o godz. 12,

Ewangelicko-

po którym nastąpi

wyprowadzenie zwłok na cmentarz Wojskowy do grobu rodzinnego o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku córka, syn, zięć, wnuki i prawnuki

17

17. Nr. 17 Dnia 18 stycznia 1960r. zmarł na posterunku Tow. Wacław Ślizowski długoletni pracownik Służby Zdrowia, członek ZBoWiD, odznaczony Krzyżem Niepodległości, członek Rady Zakładowej Sanatorium im. J. Krasickiego w Otwocku. W Zmarłym t racimy nieodżałowanego współpracownika i działacza społecznego. Cześć Jego pamięci! Dyrekcja, POP, Rada Zakładowa Państwowego Sanatorium im. J. Krasickiego w Otwocku 18. Nr. 19 Ś†P Klemens Biedrzycki oficer rezerwy W.P., członek ZBoWiD, odznaczony Krzyżem Niepodległości i Medalem za Warszawę Opat rzony św. Sakramentami po długoletniej chorobie zmarł 10.II.1960 przeżywszy lat 60. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach dn. 25 bm. w poniedziałek o godz. 11,

po którym nastąpi

wyprowadzenie zwłok na cmentarz miejscowy o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku żona, córki, zięciowie, wnuczka i rodzina 19. Nr. 21 Ś†P Mirosław Głowacki lat 46 Kapitan Żeglugi Wielkiej, pilot na Kanale Sueskim Kazimiera z Królikowskich Głowacka lat 43 Maria Głowacka lat 12 Magdalena Głowacka lat 7 zginęli śmiercią tragiczną w dniu 19 stycznia 1960r. O czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim żalu: rodzice, córki, siostra i rodzina O dniu pogrzebu nastąpi oddzielne zawiadomienie 20. Nr. 22 Ludwik Bittner „HALKA” gen. brygady w stanie spoczynku były dowódca 9 dyw. Armii Krajowej zmarł w dniu 24 stycznia 1960. W Zmarłym tracimy kolegę i cenionego dowódcę Byli Towarzysze Broni 21. Nr. 24 Dnia 30 stycznia 1960r. o godz. 10 w kościele Garnizonowym przy ul. Długiej odbędzie się NABOŻEŃSTWO ŻAŁOBNE za śp. ZMARŁYCH I POLEGŁYCH KOLEGÓW Z OBOZU OFLAG II C W WOLDENBERGU, o czym zawiadamia grono przyjaciół i kolegów „WOLDENBERCZYKÓW” 22. Nr. 24 Wszystkim, którzy okazali nam pomoc i współczucie w ciężkich dniach choroby, śmierci i pogrzebu mojego najlepszego męża, naszego najukochańszego Ojca i Dziadziusia Ś†P Stanisława Wolińskiego ur. 19. II.1890, zm. 22.I.1960r. serdeczne „Bóg zapłać” składają żona, córka, synowie, synowe, zięć i wnuki 23. Nr. 26 W 16 rocznicę akcji na kata Warszawy-Kutscherę, przeprowadzonej przez żołnierzy Armii Krajowej Batal. „Parasol”, zostanie odprawiona w dniu 1 lutego 1960 r. (poniedziałek) o godz. 19 w kościele św. Krzyża msza święta za dusze poległych uczestników: Ś†P Zbigniewa GĘSICKIEGO pseud. „JUNO”, Ś†P Kazimierza SOTA pseud. „SOKÓŁ” Ś†P Bronisława PIETRASZEWICZA 18

pseud. „LOT”, Ś†P Mariana SENGERA pseud. „CICHY”, o czym zawiadamiają Rodziny i Koledzy 24. Nr. 26 W czwartą rocznicę śmierci najukochańszej żony Ś†P Marianny ze Skupińskich Maksymiak odbędzie się nabożeństwo żałobne za spokój Jej świetlanej duszy w dniu 1 lutego 1960r. (poniedziałek)o godz. 8.30 rano w kościele Matki Boskiej Nieustającej Pomocy (Saska Kępa).Życzliwych Jej pamięci zawiadamia Mąż 25. Nr. 28 Ś†P Maria Sroczyńska wdowa po śp. Janie Po długich i ciężkich cierpieniach opat rzona św. sakramentami dnia 30.I.1960r zmarła nasza Najdroższa Mateczka i Babunia przeżywszy lat 63. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w dużym kościele św. Floriana na Pradze w środę dn. 3.II o godz. 10.30, po którym nastąpi wyprowadzenie zwłok na cmentarz bródzieński do grobu rodzinnego, o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku synowie, synowe, wnuczki, wnuki, rodzina i grono przyjaciół 26. Nr. 28 Ś†P Maria z Chrzanowskich Zawadzka wdowa po śp. Antonim urodzona w Dziadowskich na Podlasiu, opat rzona św. sakramentami po ciężkich cierpieniach zmarła w Warszawie dn. 29.I.1960r. przeżywszy lat 81. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w kościele św. Zbawiciela w dniu 3.II br. (tj. w środę) o godz. 7.30, po którym nastąpi przewiezienie zwłok do grobu rodzinnego w Łukowie, o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku: córki, syn, zięć, wnuki, prawnuczka i rodzina 27. Nr. 28 Ob. Zofii Leśniewskiej z powodu śmierci Jej Matki wyrazy współczucia składają: Rada Zakładowa i prac. Min. Spraw Zagranicznych 28. Nr. 28 Tow. Jan Sowa pseudonim „Sokół” […] 29. Nr. 29 Ś†P Tadeusz Sałek lat 34 żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, b. oficer W.P. ostatnio pracowni Biura KonstrukcyjnoTechnologicznego Maszyn i Urządzeń Budowlanych w Warszawie, zmarł w dniu 1 lutego 1960r. Wyprowadzenie zwłok z kaplicy szpitalnej przy ul. Płockiej 28 nastąpi dnia 3 lutego br. o godz. 13. W tym samym dniu o godz. 14.45 odbędzie się nabożeństwo żałobne w kościele św. Wincentego na Bródnie, po czym nastąpi złożenie zwłok do grobu rodzinnego, o czym zawiadamiają: przyjaciele i koledzy 30. Nr. 29 W dniu 31.I.1960 roku zmarła Kazimiera Jakubowska nasza długoletnia najmilsza Koleżanka Cześć Jej pamięci! Dyrekcja Rada Zakładowa koleżanki i koledzy Wydawnictwa Sport i Turystyki 19

31. Nr. 30 Ś†P Edward Woronicki pisarz zmarł nagle dnia 2 lutego 1960r. PEN Club Polski, który traci w Zmarłym jednego ze swych najdawniejszych członków składa Cześć Jego pamięci! Prezydium PEN Clubu Polskiego 32. Nr. 31 Ś†P mgr Witold Pruszko ps. “Wit” absolwent Wyższej Szkoły Handlowej w Antwerpii, b. oficer WP, uczestnik Kampanii Wrześniowej, żołnierz AK. ur.14.X.1919r. w Warszawie po długiej i ciężkiej chorobie zmarł w Louvain dn. 9.I.1960r. Msza św. żałobna odbędzie się dn. 8 lutego o godz. 9 w kościele św. Aleksandra, o czym zawiadamiają ze smutkiem siostry, brat i rodzina 33. Nr. 31 Ś†P Stefan Nieławicki ekonomista b. żołnierz AK zmarł po długich i ciężkich cierpieniach […] 34. Nr. 32 W trzecią rocznicę śmierci Ś†P mgr praw Tadeusza Bartnickiego i mgr praw inż. majo ra WP. Stanisława Gawkowskiego we wtorek 9 lutego o godzinie 9 rano odprawiona będzie msza żałobna w kaplicy Dzieciątka Jezus przy ul. Czarnieckiego 15 (Żoliborz), o czym zawiadamia najbliższa rodzina 35. Nr. 34 Ś†P z Underowiczów Wiktoria Grzemielewska żołnierz AK Okręgu Wileńskiego człowiek sprawiedliwy, przyjaciółka uciśnionych i nieszczęśliwych, która ratowała od zagłady ofiary hitlerowskiego okrucieństwa i nienawiści i niosła pomoc każdemu będącemu w potrzebie, zakończyła swą służbę ludziom w Warszawie dn. 3 lutego 1960r Niech Jej jasna pamięć świeci ludziom. Pogrzeb odbędzie się dn. 9 lutego o godz. 11 po nabożeństwie w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach Przyjaciele 36. Nr. 34 W intencji Ś†P Melanii Chrzanowskiej-Jast rzębskiej w kościele św. Anny odprawione będzie nabożeństwo w środę 10 bm. o godz. 19 Mąż, syn i rodzina 37. Nr. 37 Władysław Galiński aktywista b. Ligi Morskiej i Ligi Przyjaciół Żołnierza, rekordzista świata w sporcie motorowodnym. Zmarł nagle dnia 8 lutego 1960 roku. Pogrzeb odbędzie się dnia 12 lutego 1960r.W Zmarłym tracimy ofiarnego zawodnika i kolegę Dział Szkolenia Wodnego Zarządu Głównego LPZ 38. Nr. 39 Podziękowanie Wszystkim, którzy wzięli udział w pogrzebie tragicznie zmarłych: Ojca mego Ś†P Jakuba Lisowskiego (lat 55) Matki mojej Ś†P Marii Lisowskiej (lat 59) oraz jedynego Brata mego Ś†P Ryszarda Lisowskiego (lat 17) ucznia Wydziału Handlu Zagranicznego – a zwłaszcza POP, Radzie Miejscowej, Koleżankom i Kolegom z Cent rali Handlu Zagranicznego „Rolimpex”, którzy okazali mi w tych dniach wiele serca składa podziękowanie syn i brat

20

39. Nr. 40 Zmarł Karol Czarnecki litograf w okresie międzywojennym był członkiem kierownictwa Powązkowskiego Koła OMTUR. Pogrzeb odbędzie się we wtorek dnia 16 lutego 1960r. o godz. 15 m.30 na Cmentarzu komunalnym-Powązki. 40. Nr. 41 Ś†P Stefania Szumlańska wdowa po por. AK „Korczaku” […] 41. Nr. 42 inż. Zdzisławowi Górskiemu z powodu śmierci JEGO CÓRECZKI wyrazy szczerego współczucia składają; koleżanki i koledzy z Miasto Projekt Stolica Północ 42. Nr. 42 W dniu 13.II.1960r. na cmentarzu wojskowym na Powązkach został pochowany w grobie swego starszego brata Wiesława Ś†P Andrzej Zieliński uczeń klasy XI c Państwowego Liceum w Otwocku Wszystkim, którzy w dniach żałoby okazali nam wiele serca, a w szczególności Wieleb. Ks. Prałatowi Malinowksiemu z Józefowa składają najserdeczniejsze podziękowanie: St. Zielińscy 43. Nr. 43 Ś†P z Byst ramów Irena Swacińska por. A.K., pseud. „Misia”, opat rzona św. Sakramentami zasnęła w Bogu […] 44. Nr. 44 W dniu 18 lutego 1960r. zmarł nagle w Krynicy mgr inż. Władysław Kiepurski b. oficer W.P., b. jeniec Oflagu IIC Woldenbergu […] 45. Nr. 47 Zmarł Bolesław Szarecki 23 bm. zmarł w Warszawie w wieku lat 86 gen. dyw. prof. dr Bogusław Szarecki, zasłużony lekarz i znany naukowiec, jeden z najwybitniejszych chirurgów wojskowych. 46. Nr. 47 W dniu 23 lutego 1960r. zmarł wielce zasłużony, długoletni działacz i członek honorowy Polskiego Czerwonego Krzyża Generał Dywizji, Profeso r Doktor. med. Bolesław Szarecki wiceprezes Zarządu Głównego PCK, odznaczony najwyższymi odznaczeniami państwowymi i złotą Odznaką Honorową PCK. Żegnamy go z głębokim żalem Cześć Jego pamięci Zarząd Główny PCK 47. Nr. 52 W czwartą bolesna rocznicę śmierci Ś†P artysty malarza pułk. dypl. Romualda Sidorskiego odbędzie się nabożeństwo żałobne za dusze Jego i zamordowanych przez okupanta córki Janiny („NUNY”) i syna Radosława żołnierzy AK w dniu 2 marca w kościele o.o. Kapucynów ul. Miodowa o godz. 18.30, o czym zawiadamia żona i matka, która prosi Przyjaciół tragicznie zmarłych o podanie adresów dla celów biograficznych Łódź, Piotrkowska 196 m.5.

21

48. Nr. 53 W dniu 28 lutego br. zmarł w wieku lat 53 Ś†P Jan Łapiński b. oficer W. P., uczestnik walk pod Monte Casino odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z mieczami […] 49. Nr. 54 Ś†P Janina z Kałwajciów Gulińska magister farmacji urodzona w Suwałkach 25.II.1884r zmarła w Zwierzyńcu w dniu 23 lutego 1960r, o czym przyjaciół i życzliwych pamięci Zmarłej zawiadamia Rodzina 50. Nr. 55 Ś†P Jan Lewandowski płk rezerwy, b. żołnierz I Brygady Legionów Polskich, b. dowódca 7 Pułku Ułanów W.P., żołnierz AK więzień Pawiaka, b. dowódca Brygady Kawalerii Wojska Ludowego, odznaczony orderem Virtuti Militari 4-krotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości i innymi, zmarł w dniu 2.III.1960r. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w dniu 5 bm. o godz. 11 w kościele św. Józefata (Powązki) po czym nastąpi pogrzeb na cmentarz Komunalny Towarzysze broni 51. Nr. 58 W pierwsza bolesną rocznicę śmierci nieodżałowanego najukochańszego naszego Syna Ś†P Alojzego Lotawca Prezesa Spółdzielni Inwalidów im. 32 Lipca w Skierniewicach, oficera rezerwy WP i żołnierza AK odznaczonego Krzyżem Walecznych, Krzyżem Zasługi i innymi Medalami Wojsk. zostanie odprawiona msza św. żałobna w kościele św. Jakuba w Skierniewicach dn. 11.III.1960r. o godz. 8, na którą serdecznie zapraszają rodzinę, przyjaciół i znajomych Zmarłego Rodzice 52. Nr. 58 Najlepszy, najukochańszy Mąż, Ojciec, Brat i Dziadek Ś†P Wacław Mrozowisk weteran Walk Rewolucyjnych 1905r […] 53. Nr. 58 Ś†P Ludomir Nowierski oficer rezerwy WP, były żołnierz AK zmarł nagle w Łodzi […] 54. Nr. 60 Ś†P Wacław Rogowicz pisarz, zasłużony tłumacz z literatury francuskiej, laureat Penclubu, zmarł w Warszawie dnia 8 marca 1960r. Penclub t raci w Nim jednego z najdawniejszych członków, serdecznego i drogiego Kolegę. Cześć Jego pamięci. Prezydium Penclubu 55. Nr. 60 Kolega Leonard GAN b. długoletni więzień hitlerowskiego obozu w Mathausen zmarł nagle w dniu 4 marca 1960 roku przeżywszy lat 52. Wyprowadzenie zwłok z kaplicy Karola Boromeusza na Powązkach oraz pogrzeb odbędzie się w piątek 11.III. br. o godz. 11.45, o czym zawiadamia przyjaciół i kolegów Klub b. Więźniów Politycznych Mauthausen – Gusen

22

56. Nr. 64 Ś†P Michał Rożniatowski emeryt b. więzień Pawiaka odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski zmarł dnia 13 marca br. w wieku lat 75.Pogrzeb odbędzie się dnia 16 marca br. o godz. 9 na cmentarzu bródnowskim, o czym ze smutkiem zawiadamiają: bracia i rodzina 57. Nr. 64 Ś†P Irena z Kuczewskich-Niezgodowa po ciężkich cierpieniach przy końcu swego pełnego trudu i pracy żywota odeszła od nas na zawsze w dniu 11 marca 1960r. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 58. Nr. 66 Dnia 15 marca 1960r. zmarł Józef Grudzino kapitan rezerwy W.P., były uczestnik walk w szeregach I Armii Wojska Polskiego, odznaczony Krzyżem Walecznych, Srebrnym Medalem Zasłużonych na Polu Chwały, Srebrnym krzyżem

Zasługi

i

innymi

medalami,

długoletni

pracownik

Wydziału

Architektury Nadzoru Budowlanego i Geodezji przy Stołecznej Radzie Narodowej, wielki miłośnik przyrody, krajoznawstwa i entuzjasta turystyki. Pogrzeb odbędzie się na cmentarzu wojskowym na Powązkach dnia 13 marca br. (piątek) o godz. 16. rodzina i przyjaciele 59. Nr. 69 Ś†P Józef Sieja długoletni pedagog i wychowawca szkół podstawowych, b. więzień Pawiaka, b. porucznik AK pseud. „Prawdzic”. Po długich i ciężkich cierpieniach […] 60. Nr. 70 Nasz Ukochany i utalentowany Syn Ś†P Janusz Wójtowicz uczeń kl. VIIIA Szkoły Ogólnokształcącej Nr. 34 zmarł po krótkich cierpieniach […] 61. Nr. 74 Zygmunt Grosicki Inżynier budowlany b. oficer batalionu „Żywiciel” pseud. „Grom”. Uczestnik Powstania Warszawskiego, zmarł 24 marca br., przeżywszy lat 46. Pogrzeb odbędzie się w dniu 28 marca br. o godz. 10.30 z kaplicy cmentarza na Bródnie. O czym zawiadamia żona i rodzina 62. Nr. 75 Dnia 25 marca 1960 r. zmarł nagle Emil Wojnarowski nieodżałowanej pamięci mój mąż i towarzysz mego życia […] 63. Nr. 76 Dnia 26 marca 1960r. zmarł Kolega Zygmunt Karpiński b. długoletni więzień hitlerowskiego obozu koncent racyjnego Sachsenhausen Oranienburg, aktywny działacz środowiska byłych więźniów hitleryzmu. W Zmarłym tracimy dobrego i oddanego Kolegę. Cześć Jego pamięci! Zespół Sachsenhausen przy Związku Bojowników o wolność i Demokrację Pogrzeb kol. Karpińskiego odbędzie się na cmentarzu powązkowskim w środę dnia 30 marca br. o godz. 11 z kaplicy św. Karola Boromeusza

23

64. Nr. 82 W 16 lat po Powstaniu Warszawskim dn. 9. IV.1960r o godz. 12.30 zostanie odprawiona msza święta żałobna w kościele parafialnym na Powązkach za poległych Powstańców AK 7 pp. „Madagaskar-Garłoch” po czym nastąpi wyprowadzenie prochów ekshumowanych na Cmentarz Wojskowy do Kwatery 7 p.p. Baterii Kuby, o czym zawiadamiają Rodziny i Grono Przyjaciół 65. Nr. 82 Ś†P Stanisław Osiński st. radca Ministerstwa Zdrowia, oficer rezerwy WP, uczestnik Kampanii Wrześniowej i Powstania Warszawskiego por. „Alojzy”, opat rzony św. Sakramentami zmarł po ciężkich cierpieniach […] Msza św. za spokój duszy Zmarłego zostanie odprawiona […] 66. Nr. 82 Dnia 3 kwietnia 1960r. w wieku lat 60 Ś†P Piotr Nowosielski emeryt PKP oficer b. AK ps. „Grek” odznaczony Złotym Kr zyżem z mieczami […] 67. Nr. 85 Ś†P Józef Leon Kowalski porucznik „Alm” Dowódca oddziału partyzanckiego AK okręgu Radomsko. Zmarł nagle w Londynie dn. 3.IV.1960r. przeżywszy lat 40. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w dniu 9.IV.1960r. o godz. 20 w kościele Ojców Jezuitów (ul. Świętojańska). Rodzina i Przyjaciele 68. Nr. 86 nota-artykuł Kazimierz Tołłoczko 4 kwietnia br. zmarł […] 69. Nr. 86 W związku z rocznicą śmierci Ś†P Jana Gorazdowskiego „Wolańskiego” nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 70. Nr. 89 Ś†P z Bieńkowskich Maria Makowska wdowa po śp. Izydorze, Sędzi Najwyższego Trybun. Admin. urodzona 1. X. 1872 r. w Kamieńcu Podolskim. Po ciężkich cierpieniach pojednana z Bogiem zmarła dnia 11 kwietnia 1960r. w Warszawie. Egzekwie żałobne odbędą się […] 71. Nr. 90 Ś†P Zbigniew Dzisiewski Inżynier-mechanik, porucznik A.K. „Nałęcz”, uczestnik Powstania Warszawskiego zgrupowania Roga, b. pracownik PZL WiAm nr.3, CBKN, ostatnio pracownik ZM im. M. Nowotki, zmarł opat rzony św. sakramentami w dniu 10.IV.1960r., przeżywszy lat 46. Egzekwie żałobne odbędą się […] 72. Nr. 90 W 15 rocznicę oswobodzenia obozu koncentracyjnego w Ravensbrück ZA ROZSTRZELANE I ZMARŁE W OBOZIE odprawiona zostanie msza św. dnia 28 kwietnia o godzinie 10 w kościele św. Marcina przy ul. Piwnej. Tegoż dnia o godz. 17 zbiórka przy bramie cmentarza wojskowego na Powązkach, celem wspólnego oddania hołdu pamięci zmarłych przy symbolicznej mogile, o czym zawiadamiają KOLEŻANKI OBOZOWE

24

73. Nr. 92 Ś†P Bazyli PRITULAK inżynier chemik zmarł dn. 13 kwietnia 1960r. na zawał serca

po

krótkich

i ciężkich

cierpieniach,

przeżywszy

lat

66.

Wyprowadzenie zwłok o godz. 10 w Wielką Sobotę ze szpitala –Leszno 15 na cmentarz bródnowski. Rodzina 74. Nr. 95 Ś†P Jerzy Bohdan Marcinkowski kapitan AK. uczestnik Powstania Warszawskiego pseudonim „Jur Łykowski” zmarł w Kanadzie dnia 2 marca 1960r. Nabożeństwo żałobne odbędzie się [..] o czym zawiadamiają Matka i przyjaciele 75. Nr. 96 Ś†P Tadeusz Golanowski Drogi i Najukochańszy Syn, b. uczeń szkoły im. Wojciecha Górskiego Po długich i ciężkich cierpieniach zmarł w Radości dnia[…] 76. Nr. 99 W 15 rocznicę oswobodzenia obozu koncent racyjnego Ravensbrück ZA ROZSTRZELANE I ZMARŁE W OBOZIE odprawiona zostanie msza św. dnia 28 kwietnia br. w kościele św. Marcina przy ul. Piwnej. Tegoż dnia o godz. 17 zbiórka przy bramie cmentarza wojskowego na Powązkach, celem wspólnego oddania hołdu pamięci zmarłych przy symbolicznej mogile, o czym zawiadamiają KOLEŻANKI OBOZOWE 77. Nr. 101 W pierwszą bolesną rocznicę śmierci Ś†P Jerzego Terpiłowskiego („Jacek Sas”)ppor. AK Zgrupowanie „Kryska” odprawiona zostanie msza św. w dniu 29 kwietnia br. (piątek) o godzinie 9 rano w kościele św. Michała, przy ul. Puławskiej 95a. SIOSTRY 78. Nr. 104 Ś†P Stefan Stegner b. oficer rez. W. P., uczestnik walk wrześniowych 1939r. i pod Tobrukiem, po długich i ciężkich cierpieniach zmarł dn. 23 kwietnia 60r. w Londynie, przeżywszy lat 46. O czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku: żona, rodzice, bracia, bratowa i rodzina 79. Nr. 104 Ś†P Andrzej Krasowski major 7 p. ułanów, AK. ps. „Cyrano” odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, 2 –krotnie Krzyżem Walecznych, krzyżem Partyzanckim i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, zmarł dnia 27.IV br. […] W Zmarłym tracimy wzorowego towarzysza broni i serdecznego przyjaciela Koledzy z 3 D.P. AK, 7 pułku ułanów Mazowieckiej Brygady Kawalerii 80. Nr. 105 Zmarł Ferdynand Sarnowski W Krakowie zmarł jeden z najstarszych czynnych aktorów scen polskich, 80-letni Ferdynand Sarnowski, ostatnio członek zespołu Państwowego Teatru im. J. Słowackiego. Ferdynand Sarnowski odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi. Na 60 –lecie pracy aktorskiej Rada Państwa nadała mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. 25

81. Nr. 105 Ś†P Kazimierz Teodor Przygocki mgr farmacji legionista, uczestnik walk II Korpusu, odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem „Monte Cassino” […] 82. Nr. 118 Ś†P mgr. inż. Michał Rojowski b. więzień obozów koncent racyjnych w Oświęcimiu i Buchenwaldzie, twórca PPB „Beton-Stal”, budowniczy trasy W-Z i Hurty im. Lenina […] 83. Nr. 120 Za spokój duszy Ś†P żony Heleny i syna Andrzeja Święcickich w niedzielę dnia 22 maja br. o godz.9 rano w Bazylice Serca Jezusowego na Pradze przy ul. Kawęczyńskiej zostanie odprawione nabożeństwo przed Wielkim Ołtarzem, o którym zawiadamia mąż i rodzina 84. Nr. 120 Ś†P dr Zofia z Niemojewskich Gruszczyńska urodz. 30. VII.1891r w Sosnowcu, wybitna i czynna działaczka walk młodzieży o Szkołę Polską w okresie rewolucji 1905r; wychowawczyni szeregu pokoleń ukochanej przez siebie młodzieży,

nauczycielka

języka

i

literatury

polskiej

w

szkołach

ogólnokształcących i w Zakładach Kształcenia Nauczycieli: autorka licznych dzieł pedagogicznych i literackich. Do ostatnich chwil życia oddana pracy i służbie społecznej-zmarła 17.V.1960r. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 85. Nr. 122 Idalia Korsak dr. med. ur. 1887 w Chołożynie na Polesiu, odznaczony Krzyżem Walecznych w 1939r oraz w 1944 za walkę z okupantem zginęła śmiercią tragiczną dnia 19.V.60r. Nabożeństwo żałobne w kościele Karola Boromeusza na Powązkach odbędzie się dnia 24.V.60r. o godz. 12 o czym zawiadamia pogrążona w żałobie Rodzina 86. Nr. 124 Dnia 23 maja 1960r. zmarł Ś†P Marek Włodarski (Henryk Streng) wybitny artysta malarz i pedagog współzałożyciel grupy „artel” we Lwowie. Profesor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie […] 87. Nr. 127 Ś†P Jerzy Kracher chemik, b. jeniec Oflagu II C Woldenberg (Dobiegniewo) zmarł w Pastuchowie w woj. wrocławskim, przeżywszy lat 45 […] 88. Nr. 128 Halina Okolska-Kaczorowska lekarz rentgenolog żołnierz AK uczestnik walk wrześniowych i Powstania Warszawskiego-zmarła dn. 27 maja 1960r. Żałobna msza św. zostanie odprawiona [….] 89. Nr. 129 Ś†P Adam Wiktor Abratański ur. 12.XII.1888r. Uczestnik walki o szkołę polską 1905r. […] 90. Nr. 130 Ś†P Stefan Tymiński sędzia Trybunału Ubezpieczenień Społecznych żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego-zmarł dn […]

26

91. Nr. 131 Za dusze Ś†P Anieli Wereckiej, Ziemowita Arlitewicza, Janiny Góreckiej, Grzegorza Zawadzkiego oraz poległych i zmarłych PROFESORÓW I UCZENNIC Gimnazjum im. Anieli Wereckiej odprawiona zostanie msza św. dnia 5 czerwca o godz. 8 rano w kościele św. Krzyża (Krakowskie Przedmieście 1), o czym zawiadamia Komitet Organizacyjny Zjazdu Wychowanek 92. Nr. 132 Zgon prof. dr Jakuba Węgierki 2 bm. zmarł w Lecznicy Min. Zdrowia z powodu zawału serca doktor nauk medycznych prof. AM w Warszawie - prof. dr Jakuba Węgierko. Zmarły był wybitnym uczonym twórcą diabetologicznej szkoły […] 93. Nr. 132 W pierwszą rocznicę tragicznej śmierci Ś†P Władysław Jamontta (Kapitana AK „Olgierd”) nieugiętego żołnierza w walce o wolną Polskę odbędzie się w dniu 7 czerwca o godz. 8 w kościele Zbawiciela. Nabożeństwo żałobne za spokój Jego duszy […] 94. Nr. 138 Ś†P Andrzej Bolesław Schiffers b. przemysłowiec I b. obywatel m. st Warszawy jeden z najstarszych członków rzemiosła polskiego, opatrzony św. sakramentami, zmarł dnia 7 czerwca 1960r. przeżywszy lat 96. Nabożeństwo żałobne […] 95. Nr. 139 W 3 rocznicę tragicznej śmierci w katastrofie lotniczej pod Moskwą za spokój duszy Ś†P kpt. pilot Władysława Snackiego II pilot Mieczysława Pląd ra radiooperatora Michała Łukasiewicza mech. pokład. Mariana Siemieniaka „milionerów” PLL „Lot” w dniu 14 czerwca o godz. 8 rano w kaplicy o.o. Kar melitów na Mokotowie, ul. Racławicka 31 odbędzie się msza św., o której życzliwych Ich pamięci zawiadamia: Mariola Senacka 96. Nr. 140 Ś†P Józef Bielicki ps. „Bronek” działacz PPS i klasowych związków zawodowych, żołnierz O.W. PPS w czasie okupacji hitlerowskiej i uczestnik Powstania Warszawskiego, bojownik o wolność i sprawiedliwość społeczną, wierny tow. walki o Niepodległość i Socjalizm, zmarł dn. 10.VI br. Pogrzeb odbędzie się dn. 13 bm. o godzinie 17 na cm. bródnowski, o czym zawiadamiają: żona, córki, siostra, pasierb, rodzina, towarzysze i przyjaciele 97. Nr. 145 Ś†P Maria z Czarneckich I voto Malec II voto Kępińska najukochańsza córka, matka, siostra, babcia i żona po długich i ciężkich cierpieniach opat rzona św. sakramentami zmarła […]

27

98. Nr. 147 Dr. med. Bolesław Piotr Branicki podpułkownik w stanie spoczynku lekarz z Armii WP i KBW, zmarł przeżywszy lat 62. Wyprowadzenie zwłok z kaplicy […] 99. Nr. 147 Towarzyszowi Witoldowi Kasperskiemu wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci Ojca składają: Rada Nadzorcza, Zarząd, Podstawowa Organizacja Partyjna, Rada Miejscowa i zespół pracowników Związku Spółdzielni Mieszkaniowych i Budowlanych 100.

Nr. 148 Karolina z Kuchtów I voto Strzelecka II voto Krawiec-

Krawczyńska III voto Pawłowska vel Pawluczeń obywatelka Warszawy [….] 101.

Nr. 148 Ś†P Jan Gawroński b. major Wojska Polskiego, uczestnik walk

pod Tobrukiem i Monte Cassino po długich i ciężkich cierpieniach opat rzony św. sakramentami zmarł […] 102.

Nr. 151 Ś†P Antoni Chrapczyński majo r w st. spoczynku, b. kapelmistrz

36 p.p. „Legii Akademickiej” oraz 21 Warszawskiego p.p. „Dzieci Warszawy”, b. oficer 8 Drezneńskiej Dyw. Piech, nauczyciel Społecznych Ognisk Muzycznych […] 100.

Nr. 151 W dniu 23 czerwca br. zmarł nagle Tow. Michał Rysz b. oficer

Armii W.P Odznaczony Medalem Zwycięstwa i Wolności, Odznaką Grunwaldzką za zdobycie Berlina, Medalem za Warszawę i wieloma innymi odznaczeniami […] 101. Nr. 151 Michał Rysz urodz. w Krzemieńcu, b. uczestnik walk IV dyw. piechoty im. Jana Kilińskiego Pogrzeb odbędzie się […] 102. Nr. 152 nota-artykuł Irena Merz dziennikarz znany krytyk filmowy 103. Nr. 153 Ś†P Marian Kędzierski Profesor Szkół Czerdyniu w Stanicy Konstantynowskiej, Grodnie, Łomży i Warszawie. Inspektor szkolny w Białymstoku i Suwałkach, ochotnik Armii Żeligowskiego, odznaczony krzyżem wojennym „Pou r la Merite”, żołnierz AK pseud. „Mrówka”, urodz. 3.III.1888r. opatrzony św. sakramentami, zmarł 104. Nr. 155 Ś†P Kazimierz Sumowski urodzony w Kmitowie na Wołyniu zmarł dnia 10.VI.1960r. w Ełku i tam został czasowo pochowany. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 105. Nr. 156 Za dusze Doktora Ś†P Wiktora Perlińskiego i wszystkich zmarłych lekarzy stomatologów odbędzie się [..] msza św. […] na którą zapraszają KOLEDZY 106. Nr. 163 Ś†P Stefania z Janowskich Drzewiecka wdowa po Wiesławie, który zginął wraz z synem Leszkiem w obozie koncentracyjnym w Johanngeorgenstadt, 28

uczestniczka ruchu niepodległościowego Młodzieży w okresie przedwojennym, długoletni członek b. „Pat ronatu” Towarzystwa Opieki nad Więźniami również w czasie okupacji zmarła dnia 4.VII.1960r. Pochowana w dniu 8.VII na cmentarzu na Powązkach, o czym zawiadamiają rodzina, koleżanki i przyjaciele 107. Nr. 164 Ś†P Krzysztof Naimski magister chemii więzień Pawiaka, żołnierz AK pułku „Baszta”, uczestnik

Powstania

Warszawskiego, odznaczony Krzyżem

Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi, […] nasz najlepszy ukochany mąż, ojciec, brat i przyjaciel, po długich Bi ciężkich cierpieniach zmarł […] 108. Nr. 164 Ś†P Franciszek Wiśniewski Odznaczony Medalem Zwycięstwa i Wolności, weteran 1905r. były więzień Pawiaka, Majdanka i Mauthausen, zmarł tragicznie dnia 7 lipca 1960r przeżywszy lat 72. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 109. Nr. 165 W dniu 8 lipca br. zmarł śmiercią tragiczną w wieku lat 70 Aleksander Majda b. włókniarz tomaszowski, członek PPS-lewicy i niezależnej Partii Chłopskiej, działacz klasowych związków zawodowych, aktywny działacz podziemia w czasie okupacji,

członek

ZBoWiD

odznaczony

Krzyżem

Walecznych,

Krzyżem

Niepodległości z Mieczami. Pogrzeb odbędzie się 12 bm. w Gdańsku-Oliwie, o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku: żona, córka, synowie, rodzina, przyjaciele i towarzysze 109. Nr. 169 W dziewiętnasta rocznicę śmierci Ś†P Janusza Tomaszewskiego p. porucznika – pilota Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, odznaczonego Krzyżem Walecznych i Medalem Lotniczym, odbędzie się nabożeństwo dnia 18 lipca br. (poniedziałek) o godz. 9.30 w kościele św. Krzyża na Krakowskim Przedmieściu, o czym zawiadamiają Matka i rodzina 110. Nr. 175 Z powodu zgonu wybitnego, utalentowanego art. rzeźbiarza członka Zw. Polsk. Art.-Plastyków Kol. Tadeusza Dąbrowskiego wyrazy głębokiego współczucia składa Zarząd Sekcji Rzeźby Okręgu Warszawskiego ZPAP 111. Nr. 176 Ś†P Misio Leszczyński żył lat 4 i 5 mies. zmarł dnia 21 lipca 1960r po długich i ciężkich cierpieniach. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 112. Nr. 176 Ś†P Zygmunt Skolimowski ur. w Wielkopolu, pow. krasnostawskim, opat rzony św. sakramentami, po krótkich i ciężkich cierpieniach zmarł w Gdańsku w dniu 21 lipca 1960 roku, przeżywszy lat 77. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […]

29

113. Nr. 180 Ś†P Henryk Jacuński-Krassowski inż. leśnictwa, rotmistrz w st. sp. I pułk. Ułanów Krechowieckich, uczestnik walk AK, kawaler Krzyża Virtuti Militari i Krzyża Walecznych zmarł nagle […] 114. Nr. 180 Ś†P Józef Strzelecki obywatel m. st. Warszawy, odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, uczestnik walk z okupantem hitlerowskim zmarł dnia 26 lipca 1960r. przeżywszy lat 74. Nabożeństwo żałobne […] 115. Nr. 183 Dnia 26 lipca zmarła na skutek ran poniesionych w wypadku samochodowym Ś†P Adela Karolewska lat 39 moja Ukochana Żona, najdroższa troskliwa Mamusia, Kochana Córka, Siostra, Szwagierka, Bratowa i Ciocia. Wyprowadzenie zwłok nastąpi […] 116. Nr. 185 W szesnastą rocznicę śmierci za dusze Ś†P Dr Mariana Śmietańskiego mjr. W.P. poległego w Powstaniu Warszawskim zostanie odprawiona msza św. dnia 7 sierpnia br. (niedziela) o godz. 9 w kościele św. Jakuba przy ul. Grójeckiej, o czym zawiadamiają: Siostry 117. Nr. 190 W dniu 11 sierpnia 1960 r. o godz. 19 w kościele parafialnym w Ursusie odbędzie się nabożeństwo żałobne za dusze Ś†P mjr. Franciszka Mazurkiewicza „Nieroby” dowódca batalionu „MIOTŁA” poległego w Powstaniu Warszawskim w obronie Starego Miasta Rodzina 118. Nr. 194 W dniu 15.VIII.60r., w ósmą bolesną rocznicę śmierci Ś†P Jolanty Barbary Konopkówny zostaną odprawione nabożeństwa żałobne […] 119. Nr. 199 Dnia 27 lipca 1960r. zmarła w Toruniu opat rzona św. sakramentami Ś†P Anna z Siekluckich doktorowa Boralowa I.v redaktorowa Wolfowa, o czym zawiadamiają pogrążeni w głębokim smutku córki, wnuki i prawnuki 120. Nr. 199 Ś†P Feliks Kopczyński major WP. b. konsul generalny w Tuluzie, uczestnik walk pod Tobrukiem i Monte Cassino, od dwudziestu jeden lat na emigracji, zmarł w przededniu powrotu do Ojczyzny dnia 6 sierpnia 1960 roku w m. Belo Horisonte w Brazylii, o czym zawiadamiają przyjaciele Rodziny Zarychtów i Lepeckich w Belo Horisonte i w Warszawie 121. Nr. 205 W 16 rocznicę śmierci Ś†P Zbyszka Kaczyńskiego ps. „Kruk” lat 20 ppor. AK pułku Broda 53 odzn. KW poległ w akcji „Starówka-Śródmieście”- w dniu 31.VIII br. o godz. 9.30 zostanie odprawione nabożeństwo w kościele św. Antoniego przy ul. Senatorskiej, o czym zawiadamiają matka i brat 122. Nr. 207 Ś†P Zygmunt Gecow członek Cechu Elekt ryków, uczestnik Powstania Warszawskiego zgrupowania Chrobry II. […] 30

123. Nr. 207 Ś†P Antoni Winiarski PKP nas kochany Mąż, Ojciec i Dziadunio po długich ciężkich cierpieniach zmarł […] 124.Nr. 207 W dniu 24 sierpnia 1960r. zmarł Bogumił Borowiecki. W Zmarłym tracimy cenionego, wartościowego uczonego i niezapomnianego Kolegę Cześć Jego pamięci Współpracownicy 125. Nr. 210 W dniu 1 września 1960r. zmarł wielce zasłużony, długoletni działacz i pracownik Polskiego Czerwonego Krzyża dr med. Leon Strehl pułkownik w stanie spoczynku Zmarły był odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Kawalerskim Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi, Medale, m X-lecia, Odznakami Honorowymi PCK , Odznaka „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” oraz innymi odznaczeniami bojowymi, krajowymi iż zagranicznymi. W Zmarłym organizacja nasza traci bardzo oddanego działacza, serdecznego Kolegę, człowieka niezwykle prawego, o sercu czułym na potrzeby ludzkie. Cześć Jego pamięci! ZARZĄD GŁÓWNY PCK 126.Nr. 211 W dniu 1.IX.1960 Ś†P płk. dr med. Leon Strehl b. szef sanitarny Obrony Warszawy w 1939r., b. szef sanitarny Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego ps. „Feliks”, ostatnio pracownik Zarz. Gł. PCK w Warszawie, odznaczony Orderem Virtuti Militari, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Walecznych i in. Uroczystości wojskowe odbędą się na cmentarzu wojskowym na Powązkach w dn. 3.IX br. o godz.12 Rodzina 127. Nr. 211 W tragicznym wypadku zginęła dnia 31 sierpnia 1960r nasza najukochańsza, niezastąpiona Ś†P Zosia Stanisławska-Howurkowa artysta, plastyk, scenograf oderwana od warsztatu pracy artystycznej w chwili największego napięcia twórczego. Nabożeństwo żałobne odbędzie się [….] siostra, bratowa, bratanek, siostrzeńcy siostrzenica, rodzina i najbliżsi przyjaciele 128. Nr. 215 Zmarł prezydent NRD WILHELM PIECK depesza prasowa 129. Nr. 215 Ś†P inż. Bolesław Talago geodeta, były więzień obozów hitlerowskich, ur. dn. 15 kwietnia 1886r. zmarł nagle w dn. 5 września 1960r., o czym zawiadamiają żona, córka, syn, zięć i wnuki 130. Nr. 217 Ś†P Henryka Myszyńska zwana „Stefcią” po długich i ciężkich cierpieniach przeżywszy lat 57, zmarła dn. 24 sierpnia i zgodnie z Jej wolą pochowana została w Warszawie-Wawrze. Zgasła przedwcześnie Stefcia, prawdziwy „Anioł Stróż” sparaliżowanej od lat 7 Natalii Fersztowej, z bezinteresowną

31

szlachetnością poświęciła jej szmat życia. Cześć, cześć Jej pamięci Przyjaciele szlachetnej Stefci 131. Nr. 217 W niedzielę, dnia 11 września 1960r. w pierwszą bolesna rocznicę tragicznej rozłąki z moja Jedyna, Najukochańszą i nade wszystko umiłowaną Córeczką Ś†P Malineczką Kikta zostanie odprawiona w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach o godz. 11 Msza św. w Jej intencji oraz jej Mamusi. Osamotniony Ojciec 132. Nr. 218 Za spokój duszy mego najukochańszego jedynego syna Ś†P Macieja Wojciechowskiego (ucznia 16 Szkoły Podstawowej) W dniu 13 września 1960r. odbędzie się nabożeństwo żałobne o godz. 7 rano w kościele św. Jakuba przy Pl. Narutowicza, o czym zawiadamia Matka 133. Nr. 221 Dnia 13 września zmarła Ś†P Wanda Maria Doboszyńska z domu Junger zasłużona działaczka ruchu spółdzielczego […] 134. Nr. 222 W 21 rocznicę bohaterskiej śmierci Ś†P Jerzego Grądzkiego ppor. 7 Pułku Strzelców Konnych Wlkp., Kawalera Krzyża Virtuti Militari V kl. i poległych Towarzyszy Broni 18 września w niedzielę o godz. 9.30 rano odbędzie się msza św. w kaplicy Przytuliska Wilcza 7. O czym zawiadamiają życzliwych Jego pamięci matka i ojczym 135. Nr. 225 W dniu 16 września br. w W-wie zmarł w wieku lat 26 Janusz Grzybowski wielokrotny reprezentant Polski i Akademickiego Związku Sportowego w piłce koszykowej, absolwent Akademii Wychowania Fizycznego. W Zmarłym tracimy cenionego Kolegę-dla sportu zawodnika. Nabożeństwo żałobne zostanie odprawione [….] o czym ze smutkiem zawiadamiają Koledzy z Akademickiego Związku Sportowego w Warszawie 136. Nr. 227 Ś†P Leon Borowski rotmistrz obywatel pow. wilejskiego zmarł w Kłaninie przeżywszy lat 77 pochowany w Puchu 1.IXbr. Msza św. za spokój Jego duszy odbędzie się w kościele św. Andrzeja [….] 137. Nr. 228 w dniu 21 września 1960r. po długich i ciężkich cierpieniach zmarł w wieku lat 79 Ś†P Dyr. Bolesław Tomczykowski bojownik o niepodległość Ojczyzny, zasłużony i ofiarny działacz ruchu spółdzielczego [….] 138. Nr. 229 Dnia 25 września 1960r. o godz. 10 w kościele św. Trójcy na Solcu odbędzie się nabożeństwo żałobne za poległych żołnierzy z konspiracji i Powstania Warszawskiego ze zgrupowania AK „Kryska” Czerniaków, o czym zawiadamiają rodziny i przyjaciele 32

139. Nr. 230 W dniu 22 września 1960r. zmarł nagle w wieku 66 lat Ś†P Stanisław Parzyński-Parzęcki Towarzysz Sztuki Drukarskiej żołnierz Legionów, bojownik o wolność i niepodległość Ojczyzny w latach pierwszej i drugiej wojny światowej odznaczony Krzyżem Walecznych […] 140. Nr. 230 Dnia 24 września 1960r. zmarła w wieku lat 47 Wanda z Zawadów Ziętalska-Górnicka St. Radca w Urzędzie Rady Ministrów. Były wieloletni pracownik spółdzielczości, była więźniarka obozu w Ravensbrück, odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi […] 141. Nr. 235 Ś†P Kamila ze Starzyńskich wnuczka gen. Karola Kaczkowksiego zmarła 29 września br. po długich i ciężkich cierpieniach […] 142. Nr. 235 Ś†P mgr inż. Karol Thiel urodzony 30.IV. 1883 w Wilnie zmarł [..] 143. Nr. 235 Ś†P Zygmunt Podhorski inżynier, generał brygady Kawaler Orderu Virtuti Militari kl. IV i V, wychowanek szkoły Rontalera, absolwent U. Jagiellońskiego, wieloletni d-ca 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, d-ca 203 Ułanów, komendant C.W. Kaw., d-ca Płockiej Bryg. Kaw., d-ca Suwalskiej Bryg. Kaw., d-ca Dyw. Kawalerii w ostatniej bitwie kampanii wrześniowej pod Kockiem zmarł w Anglii dnia 12 września 1960r., przeżywszy lat 63. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w kościele św. Krzyża w Warszawie w dniu 5.X.1960r. o godzinie 10. Rodzina, przyjaciele i towarzysze broni 144. Nr. 238 Ś†P z Szukiewiczów Anna Malinowska wdowa po śp. Marianie ps. „Wojtek”, Senatorze, weteran walk o Niepodległość 1905r., więzień X Pawilonu, zesłaniec na Syberie opat rzona Krzyżem Niepodległości z Mieczami [….] 145. Nr. 239 Ś†P Adam Szydłowski ppłk. dypl. rezerwy, ps. „Poleszuk”, uczestnik kampanii wrześniowej, b. dowódca II Batalionu 1 Dyw. Gerandlerów we Francji, b. Komendant Okręgu Nowogródzkiego AK, b. dowódca 15 dyw. piechoty AK kawaler Virtuti Militari, Krzyża Walecznych i innych Orderów zmarł po ciężkich cierpieniach w Gdańsku 146. Nr. 241 Towarzyszce Zofii Padowiczowej wyrazy głębokiego współczucia z powodu zgonu Jej Ojca Stanisława Kulwiecia składają Kierownictwo, Organizacja Partyjna i Rada Miejscowa Głównego Urzędu Kont roli Prasy, Publikacji i Widowisk 147. Nr. 249 Ś†P Tadeusz Paweł Podwysocki pułkownik WP st. spoczynku, absolwent Wyższej Szkoły Nauk Politycznych w Wilnie, uczestnik wojen 1914-20 i 1939-45, „Kaniowczyk”, czterokrotnie ranny odznaczony Krzyżem Grunwaldu […]zmarł […] 33

148. Nr. 254 Ś†P Emilia Plapis córka Ludwika Kaweckiego i Józefy z Rutkowskich, wdowa po mgr. inż. mech. Janie, zmarłym 17.X. 1960r. urodzona w Sitkowicach na Podolu-31 marca 1886r., opatrzona św. Sakramentami zmarła 21.X. 1960r. w Warszawie wieku lat 76. Najlepsza, Żona, Matka, Babcia. Żyła 58 lat w przykładnym, wzorowym i pięknym związku małżeńskim, odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. Nabożeństwo żałobne odbędzie się w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach we wtorek dn. 23. X.1960r. o godz. 9, po czym nastąpi wyprowadzenie do grobu rodzinnego córki, syn, synowe, zięciowie, wnuki i rodzina 149. Nr. 255 nota-artykuł Zmarła Zuzanna Rabska 150. Nr. 259 Dnia 30 października 1960r. o godz. 10 w kościele św. Józefata na Powązkach odbędzie się nabożeństwo za poległych w czasie okupacji i Powstania Warszawskiego Żołnierzy DYWIZJONU A.K. „JELEŃ” Po nabożeństwo odbędzie się odsłonięcie symbolicznej płyty na Cmentarzu Wojskowym Rodziny i Przyjaciele 151. Nr. 261 Ś†P Franciszek Wierciński mistrz ślusarski, weteran walk 1905r., b. więzień Pawiaka i Oświęcimia- opat rzony św. Sakramentami […] 152. Nr. 261 Ś†P Stanisław Jakub Turalski majster budowlany, weteran walk rewolucyjnych 1905r., członek ZBoWID, uczestnik powstania warszawskiego […] 153. Nr. 262 Ś†P Michał Białobrzeski inżynier Kawaler Krzyża Walecznych, Medalu Niepodległości, Srebrnego Krzyża Zasługi, b. „Dowborczyk” i b. porucznik AK, dowódca

kolumny

w

1

Dyonie

Motoryzacyjnym,

b.

więzień

obozów

koncent racyjnych Gross-Rossen i Mauthausen, b. przemysłowiec[…]. Po długich i bardzo ciężkich cierpieniach zmarł [..] 154. Nr. 263 Dnia 30 października zmarł śmiercią tragiczną Franciszek Kruk magister pedagogiki i ekonomii, b. żołnierz Batalionów Chłopskich i uczestnik akcji tajnego nauczania w okresie okupacji hitlerowskiej odznaczony Medalem X-lecia, niestrudzony pedagog na polu szkolnictwa dla pracujących i młodzieży. w Zmarłym tracimy cenionego Kolegę i działacza oświatowego. Wyprowadzenie zwłok odbędzie się w dniu [….] Cześć Jego pamięci Grono przyjaciół i współpracowników 155. Nr. 266 W dniu 17 października 1960r. zmarła w Winthroph k/Bostonu, Mass (USA) Julia z Danilo Nowak znana działaczka w kołach Polonii amerykańskiej w stanie Nowa Anglia. Z powodu tej bolesnej straty wyrazy szczerego współczucia mężowi Edwardowi Nowakowi i pozostałej rodzinie składa Tow. Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia” w Warszawie

34

156. Nr. 269 Dnia 11 listopada br. o godz. 7.30 w Katedrze w kaplicy Cudownego Pana Jezusa odbędzie się nabożeństwo żałobne za duszę Ś†P Mikołaja Szemiota kmdr Marynarki Woj. w st. spoczynku, kpt. Żeglugi Wielkiej, dowódcy m/s „Prezydent Gottwald” a ostatnio m/s „Monte Cassino”, zmarłego w Gdyni dnia 12 sierpnia 1960r. o czym zawiadamia: Żona 157. Nr. 272 W dniu 9 listopada 1960r. zmarł w 74 roku życia w Gdańsku-Oliwie Ś†P doktor medycyny Mieczysław Jarosławski literat członek PEN Clubu, Związku Literatów Polskich, laureat nagrody literackiej miasta Gdańska roku 1937, uczestnik walk w obronie Gdyni we wrześniu 1939, członek Armii Krajowej, organizato r Służby Zdrowia na Wybrzeżu w roku 1945. Nabożeństwo żałobne odbędzie się [….] 158. Nr. 273 Ś†P Emil August Fieldorf „Nil” Generał brygady W.P., b. dowódca 51p. piech. Szef Kedywu K. Gł. A.K, odznaczony krzyżem Virtuti Militari kl. IV i V […]Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 159. Nr. 275 Dnia 15. XI.1960 r. zmarła tow. Henryka Lwów-Safir b. czł. KZMP, MOPR, PPR i PZPR Tow. Henryka Lwów-Safir należała do ofiarnych i oddanych bojowników o sprawy klasy robotniczej i socjalizmu. Część Jej pamięci Pogrzeb odbędzie się […] Grono towarzyszy i przyjaciół 160. Nr. 277 Ś†P Jerzy Jarnuszkiewicz inżynier-agronom Peowiak, por. rezerwy WP. uczestnik walk o niepodległość Polski, obrońca Warszawy, jeniec Woldenbergu, odznaczony Krzyżem Walecznych, dwukrotnie Srebrnym Krzyżem Zasługi, b. harcmistrz i wieloletni działacz ZHP, redaktor PWRiL zmarł nagle [..] 161. Nr. 283 Bronisław Pawlik zasłużony bojownik o wolność i socjalizm, b. komendant IV Obwodu Armii Ludowej, działacz ruchu robotniczego, b. więzień Berezy Kartuskiej odznaczony Krzyżem Grunwaldu […] Pogrzeb odbędzie się […] w Alei Zasłużonych na cmentarzu wojskowym na Powązkach Cześć Jego pamięci Związek Bojowników o Wolność i Demokrację 162. Nr. 290 Ś†P Wacław Chyrosz Żołnierz AK, katowany na Pawiaku i w Al. Szucha, uczestnik Powstania Warszawskiego-zmarł nagle 2 grudnia 1960r. Cześć Jego pamięci! Przyjaciele 163. Nr. 291 Ś†P Antoni Markiewicz księgarz- wydawca Żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego, po krótkich i ciężkich cierpieniach zmarł dn […] Nabożeństwo żałobne odbędzie się [..] 164. Nr. 294 Ś†P Wanda Gertz „Kazik”, „Lena” Major Armii Krajowej, kapral pułk. a.p Legionów, członek P.O.W., d-ca II Baonu Ochotniczej Legii Kobiet, inspektorka 35

P.W.K., komendantka Oddziału Kobiecego „D i S.K.” , uczestniczka Powstania Warszawskiego odznaczona[…] Zmarła w Londynie dn[…] Całe życie poświęciła walce o niepodległość. Nabożeństwo żałobne odbędzie się [..] 165. Nr 294 Ś†P Mieczysław Skrzyński b. ppłk, b. I pułku Ułanów Krechowieckich zmarł 7 grudnia 1960r. przeżywszy lat 64. Nabożeństwo żałobne [..] 166. Nr. 295 Tow. Eugenia Konopka Działacz partyjny, oficer na szlaku bojowym Lenino-Warszawa […] Wszystkie lata swego życia oddała prostym ludziom, walc eo wyzwolenie kraju, o wolność dla ludu pracującego, o ostateczne zwycięstwo socjalizmu w naszej Ojczyźnie. Pogrzeb odbędzie się [..] Mąż i Towarzysze 167. Nr. 297 Ś†P Edward Gilar inżynier, b. więzień Oranienburga, zmarł nagle 10 grudnia 1960r. w Komorowie przeżywszy lat 56. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] 168. Nr. 297 W drugą bolesną rocznicę odejścia naszej umiłowanej siostry Ś†P Jadwigi Czarnockiej Prof. P. Podst. Szk. Muz. Nr. 3 odbędzie się msza św.[…] 169. Nr. 298 Tow. Lidia Kasman publicystka, kierownik działu partyjnego „Polityki”, b. członek KZMP, KPP, PPR, członek PZPR, b. więzień sanacji zmarła [..] w wieku lat 48, o czym z głębokim bólem powiadamiają Mąż, Córki i rodzina 170. Nr. 303 Ś†P z Szelenbaumów Małgorzata Bucholc po krótkich i ciężkich cierpieniach, opat rzona św. sakramentami, zmarła dnia 19.XII.1960r., przeżywszy lat 77. Nabożeństwo żałobne odbędzie się […] pogrążeni w głębokim smutku: córki, synowie, synowe, zięciowie, wnuczki, prawnuczki i rodzina Eksportacja zwłok z domu tegoż dnia o 9 rano. 171. Nr. 303 Ś†P Z Kozłowskich Bronisława Maria Danielewska emerytka więzień obozów hitlerowskich opat rzona św. sakramentami zmarła po ciężkich cierpieniach [….] Wyprowadzenie drogich nam zwłok nastąpi […], o czym zawiadamiają życzliwych pamięci zmarłej ukochanej Matki naszej: synowie, synowe, wnuki, wnuczki i rodzina 172. Nr. 305 Ś†P Teofil Tomicki Kujawianin ostatnio zamieszkały w Zakopanem, zmarł w Zakopanem dnia 12 grudnia 1960r., przeżywszy lat 71. Pogrzeb drogich nam zwłok odbył się w Zakopanem o czym zawiadamia Krewnych i Przyjaciół Zmarłego pogrążona w nieutulonym żalu: rodzina

36

37